20 Haziran 1937 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 98

iğ Edebiyat ve Sanat 99 Sanat benim için halkı arkasından götüren bir şey değil, İulü idare edenlere hitap eden bir şeydir. — Ruhçu, yani mistik mi, yoksa psikolog mu? — Ruhçu, hadiselerin maverasını arıyan, ve hâdiselerin düğümlerini kendi maddi çerçevelerinde değil, maveralarında bulan bir telâkkidir, kasdettiğim budur. — Sol temayülündeki edebiyat için ne düşünüyorsun? — Sol temayülündeki edebiyatın yüzde yüz düşman ve aleyhtarıyım. Bunlara aleyhtar oluşum besledikleri sos- yal gayelere aleyhtar oluşumdan gelmiyor. Sol cereyanların sanat ve edebiyata verdikleri hüviyete olan isyandan geliyor. Sol temayüllü sanat, sanatı, tamamiyle sosyal davaların bir kölesi, bir vazifedarı telâkki ediyor. Demiyorum ki sanatın sos- yal iddiaları yoktur, fakat sanat her şeyden evvel kendi içine, kendi kanunlarına, kendi muadelelerine tâbi bir fonksiyondur. Her davaya yardımı edebilir, her davayı görebilir, fakat mün- hasıran hiç bir davanın mahkümu değildir. Nasıl yapıyor? Me- sele oradadır. Sanatın nasıl yaptığı, neyi yaptığından mübhem- dir. Bunun içindir ki hiç bir şair, millet kelimesini kullanıyo- rum diye milli şair, vatan kelimesini kullanıyorum diye vatan- perver şair, inkilâp kelimesini kullanıyorum diye inkilâpçı şa- ir olamaz... Kaldı ki sol cereyanlar materyalist ve şiirin en büyük kay- nağı olan ruh ve ideal prensiplerinden aykırı bir kaynak tem- sil ettiklerine göre şiir ve sanatla telif kabul etmiyecek yegâne cereyandır. Meselâ, Rusyada şair çok himaye ediliyor, fakat şiir hima- ye edilmiyor. Ne yapayım öyle şair ve sanatkâr himayesini! Sol cereyanlar şiir ve sanatın sır ve künhünü bildikleri için de- gil, bunların telkin kabiliyetinden istifade etmek için himaye ediyorlar. Halbuki sol cereyanların ruhu ile hakiki sanatın ruhu arasında en barışmaz şartlar ve en büyük zıddiyetler vardır. — Hâlâ bizim edebiyatımızda beynelmilel kıymeti taşıyan bir eser doğmayışının sebebi nedir? — Bunun sebebi ne türkçenin canlı lisanlar arasında olma- yışı, ne de Türkiyenin hâlâ kültür.ve medeniyet münasebetleri bakımından Avrupada tam aktif bir rol almayışından gelmez. Si İm ki