20 Haziran 1937 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 104

YENİ RESSAMLAR Yazan: Andre MONTİİ Nakleden: Adnan TAHİR Zamanımıza kadar beşer cemiyetinin yetiştirdiği ressamla- rın sayısı mamütenahidir. Ancak bu namütenahi sanatkâr kütlesi içinde ressam sıfa- tıma lâyık olanlar, doğup büyüdükleri şu dünyayı en iyi görüp şu veya bu şekilde tebarüz ettirenler olmuştur. Bu sanatta gö- rüş kabiliyeti, ve mahalli çizgiler kuvvetli olduktan sonra, onun üzerinde hiç bir şey müessir olup kıymetine halel getiremez. İşte bugün basit gibi görünen ve en çok Andre Plansonun eserlerinde göze çarpan bu meziyetlere ender olarak rastgelin- mektedir. Plansonun bu hususiyeti, muhtelif zamanlara göre, şuuri veya gayri şuuri olarak eserlerinde görülür, Bu hususi- yet onda diğer ressamlarda olmıyan bir sezme ve görme kudre- tinin mevcut olduğuna delâlet eder. Eserlerinden anlaşılır ki onun dahili ve harici âlemi baş- kalarınınkine hiç benzemez. Velhasıl o, bambaşka bir karakter- de, orijinalitesi pek kuvvetli olan bir tiptir. Planson, bir bağcının oğludur. Vücudu orta boylu ve gür- büzdür; başı doğruluk ve mertlik arzeden bir baştır, ve Plan- sona tam bir hususiyet veren bakışları, baktığı zaman bir cis- min ruhunu görebilecek kabiliyettedir. Planson, hemen her zaman: «Ben bir köylüyüm, ve sanat sahasında şu vaziyete geldiğim halde her hafta köyümde bir kaç gün geçirmezsem kendime hâkim olamam, çünkü beni ya- şatan köyümdür» demekten çekinmez, bilâkis iftihar eder. Planson, yalnız lise mezunu olmakla beraber kültür saha-