rw ri Edebi tenkitler: EDEBİYATI CEDİDENİN FELSEFESİ I. Edebiyatı cedide ve Demokrasi edebiyatı Halkçı bir cümhuriyet olan Türkiyede, halkçı bir milli ede- biyat nasıl doğabilir? Ameli sahada bir takım araştırmalar ve yoklamalar yapı- lıyor. Hattâ, son zamanlarda İç Bakanlığı «tanınmış» yazıcılara birer tamim gönderdi. Kalabalık kütlelerin okuduğu mevzula- ra cümhuriyetçi bir ruh verecek yazılar için, forma başına elli lira vâdediyor. Bu, halkçı edebiyat uğuruna yapılmış devletçi bir teşebbüs sayılabilir. Fakat, nazari sahada, eli kalem tutanlarımız bu gibi ilmi hareketleri desteklemezlerse, teşebbüsler yarım neticeli kala- bilir. Nazariyeden maksat, milli bir halk edebiyatının ne vasıf- ta olacağını aydınlatıp şuura çıkarmaktır. Meselenin Bir kere, milli halk edebiyatı ne demektir? lsd Biz bundan iki şey anlıyoruz: 1. - Türkiye 8 mikyasında: geniş millet kütlesi içinden kaynak almış ve o kütle içine inebilmiş olan edebiyat. (Yani he- men her okur yazar Türkün eline alıp okuyabileceği ve hemen herdinliyen Türkün az çok duyup anlıyacağı edebiyat). Meselâ Gorki'yi hemen her Rus anlar. 2. - Dünya mikyasında: Cihan ede- biyatı içinde değerli bir yer tutan edebiyat (yani, Türk milleti- nin orijinal ve canlı realitesini hakikaten aksettiren edebiyat). Meselâ, Gorki'yi hemen her insan anlar.