20 Mayıs 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 7

6 Her Ay düncü ulusal silâh) ismini vermelerini çok haklı görmek lâ- zımdır. Modern bir harpte ulusal ekonomilere düşen vazifeler o harbin sonuçları için o kadar mühim ve ayni zamanda o ka- dar geniş ve o kadar güçtür ki, bu sahada idari ve sair bakım- lardan tam zamanında yapılması lâzımgelen hazırlıklar bugün bir milletin bekası için hayati bir ehemmiyeti haiz bulunmak- tadır. Nihayet bahsettiğimiz sebeplerden dolayı son zaman- larda enaniyet fikirlerin her yerde geniş bir tesir ve nüfuz sa- hası kazandıklarını tesbit edebiliriz, zira müdafaa ekonomisi vazifeleri ancak devletin direktiflerine göre ve enerjik yardım- larile başarılabilir. Yakında Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü neşriyat serisinde çıkacak olan bir yazımda müdafaa ve harp ekonomi- si meselelerini sistematik bir şekilde mütalea etmeğe çalıştım. Yerin darlığı dolayısile aşağıki izahlarımda ancak birkaç me- seleye temas etmek kabil olacaktır. Teferruat için demin zik- rettiğim mufassal esere müracaat etmek icap eder. ».. Müdafaa ekonomisile meşgul olan her siyaset, her hangi bir tedbire daha baş vurmadan önce, tabiatile, harp ekonomisi itibarile mühim bulunan bütün âmillerin ve vaziyetlerin mev- cut durumlarının neden ibaret olduğunu ve muayyen siyasal, askeri şartlar altında o âmillerin harpte hangi vaziyette bulun- maları muhtemel olacağını kendi kendine sorup düşünecektir. Diğer bir tabirle: Her müdafaa ekonomisi siyasetinin başın- da, ekonomik ve sosyal hayatın harp bakımından mühim va- kıalarını prensip itibarile sarih şekilde göstermeğe en ziyade elverişli olan istatistik gelir. Fakat «harp bakımından mühim» deyince neleri anlıyoruz? Eski asırlarda yalnız hakiki harp âletlerinin (silâh, cephane v. s.) istihsali için mevzuubahs olan vakıaların «harp bakımından mühim» olduğu zannedilmekte idi, kelimenin mefhumu o vakittenberi fevkalâde genişlemiş ve «total harp» çağında, geniş bir şümul sahası kazanmıştır, o kadar ki, bugün çok defa bütün ekonomik vakıaların harp bakımından mühim olduklarını iddia etmeğe kadar varıldığını görmekteyiz. Burada hiç şüphesiz biraz fazla mübalâğa edil- mektedir. Bununla beraber, harp ekonomisinin icapları bakı-