32 Her Ay büyüklük elemanları yanında İngiliz karakterinin tehlike ele- manları da ihtiva ettiği neticeleri, Dostluğumuz realist ve açık görür olmalı, İngiltereden ve- remiyeceği hiç bir şeyi beklememelidir. Hulâsa, İngiltere ile münasebetlerimizde, onlar gibi yapmalıyız: oyunu takip et- mek, fırsatı beklemek, ve münasip zamanda topu geçirmek. İngilizleri sevmeli miyiz? İki millet için sevişmenin ne de- mek olduğunu hiç bir vakit adam akıllı anlamış değilim. Bir insan sevilebilir, fakat 40 milyon insan nasıl sevilir? Fakat bü- yük bir millet hürmet ve takdir edilebilir. İngiliz ruhunu bir nehrin sularına benzetmiştik. Onu bir okyanusa benzetmek daha az doğru bir hayal olmaz. Bu, sathı çok kere dalgalı bir okyanustur; kaprisli dalgaları, efkârı umu- miye dalgaları, hiddet dalgaları, ümitsizlik dalgaları vardır; fakat okyanus gibi, derinlikleri sakindir. İşte biz bu okyanusun derinliklerinde yerleşmeğe çalışmalıyız. Bununla beraber sat- hında da seyrüsefer etmemiz lâzımdır. Bu gün sizinle bir akıntılar haritası çizmeğe uğraştım. Eğer aranızda bazılarına okyanusta seyrüseferi kolaylaştırabildimse mes'ut olacağım. Andre MAUROIS