20 Mayıs 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 105

106 > Her Ay riyet tarihinde vekar ve haysiyet namına hiç bir şey yoktur ve beşer tarihi, sık sık, facialarla, elemlerle, umumiyet itibarile haysiyetşiken ve bazan gerçekten korkunç vakıalarla dolu ol- masaydı, alelâde bir komediden ibaret kalırdı. Onun bu kadar derin surette facialı oluşu, beşer dediğimiz hayvanın hakikaten zeki olmasından, ince ve kurnaz duygulara sahip bulunmasın- dan mütevellittir... Kullanılmıyan veya kötü tatbik edilen bil- giler dünyası içinde yaşıyoruz. Bilgi ve fikir hiç bir işe yaramı- yor». Bazı büyük ilim adamları, dünya yüzündeki şürişlerden kısmen ilmi mes'ul tutuyorlar ve sarfettikleri mesainin, fikir- lerinin yer yüzü sakinlerini saadete ulaştırması için nasıl hare- ket etmeleri lâzımgeldiğini düşünüyorlar. Welis şu suali irat ediyor: «İlmi bilgiler ve ihtisas fikirlerile umumi işler arasında daha faydalı bir rabıta tesis edebilir mi? Vaktile entelektüel iş adamları siyasi sahada oldukça lâkayt idiler; bu gün bunlardan pek çoğu, müfrit hareketlere faal su- rette iştirak etmeye mütemayildir. Bu adamların ekserisi sulhçü ve ihtilâlcidir. Bir kısmı, komünist partinin sözde ilmi akideleri- rini kabul ediyor. Hatta soldan ileri geçmiyenler, muayyen bir si- nıfın azası sıfatile camia hayatında her hangi bir müdahale icrası lehinde kuvvetle beyanı reyediyorlar. Birtakımları kütle demok- rasisi şekillerinin ve metodlarının tedricen değiştirilmesi ve bu- nun yerine, bir nevi güzideler sınıfından müteşekkil olup içinde ilim ve fen erbabının hâkim rol oynıyacağı bir.hükümet tarzının ikamesi fikrine taraftardır. Bu fikir etrafında, pek müphem, müteaddit mütalealar yürütülmektedir; fakat bu mütalealar; umumiyetle profesörler ve son derece salâhiyettar kimselerden mürekkep bir nevi oligarchie şekli lehindedir. Bu fikrin sahip- leri, Felâtun gibi, tahta, bir filozof iclâs etmek istiyorlar». Wells bu fikri tenkit ediyor. Onun mütaleasına göre, umu- mi hayat noktai nazarından, ilim adamları, artistler, filozof- lar, mütehassıs entelektüeller, kollektif bir hareket için se- ferber. edilebilecek mümtaz zümre değildir. Çünkü bunlar, son derece karışık bir topluluk teşkil etmektedirler ve en ba- riz müşterek vasıfları, herbirinin, nisbi bir infirat içinde, ken- dine mahsus yolu takip etmesidir. Tesanüt ve başarı bilgisi