20 Mart 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 90
a pey ee ilim ve Fen E 91 ayni nisbette arttırılırsa peklik ihtisasının müsavi nisbette art- tığı görülmektedir. Tecrübelerden anlaşıldığına göre seslerin Çift kulağın vazifesi geldiği cihetle ses membaının mesafesi iki kulağın birlikte çalışmasile takdir edil- mektedir. Lord Rayloigh'e göre pek tiz perdeden ses membala- rının - ki bunlara nazaran baş bir ses (gölgesi) teşkil edecek ka- dar büyüktür - mevkii iki kulaktaki şiddet farkile tayin edilir. Yakın kulakta şiddet daha büyüktür. Fakat pes perdeden sesler için ses gölgesi pek kuvvetli olmayıp her iki kulak sesi hemen hemen ayni şiddette duyarlar; bu sefer iki kulaktaki ses safha farkı (9) membaının cihetini tayine yardım eder. Stevart'ın tecrübelerine göre 100 ile 1200 frekanslar arasındaki sesler için safha farkı cihet tayininde büyük rol oynar. Bu frekansların yu- karısında safha farkının rolü azalmakta olup şiddet farkı cihet tayininde âmil olur, Pek yüksek frekanslarda kulak sesi memba- ının cihetini tayinde çok aldanır. Meselâ bir cırcır böceğinin çı- kardığı tiz sesleri duyan kulak sesin muhtelif cihetlerden geldi- diğini sanır ve bu yüzden bir yerine bir takım cırcır böceklerin mevcudiyetine kail olur. Daha ziyade perdesiz seslerden mürekkep Gürültü meselesi olan gürültü kulağa hoş geldiği gibi insa- nın sinirine de dokunur. Nakil vasıtaları- nın çoğalması ve saire yüzünden şehirlerde gürültü gittikçe ari- maktadır. Son zamanlarda bu gürültünün önüne geçmek için büyük şehirlerd tedbirler alınmaktadır. Bunun için gürültü ölçen ci- hazlar icad edilmiştir. Binalardaki gürültülerin şiddet seviye- leri aşağıdaki cetvelde gösterilmiştir. (*1 Bir anda bir noktaya gelen iki ses dalgasının başlangıcları arasındaki fasılaya safha farkı deriz. Bu ya dalga uzunluğunun veya peryodun bir kesri olarak ifade edilir.
