20 Mart 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 35

34 Her Ay a e ee ee eyi bulunan bir piyanoda bestekâr Bahın kuğularından birini çal- mak istemeğe benzetiyorum. Böyle bir enstruman üzerinde bittabi böyle bir kugu çala- mazsınız. Sizin, İstanbul şehrinin inşasında, tesadüf edeceğiniz müşküller çoktur. Unutmayınız ki bu inşada tabiatin size ver- diği güzelliklerle geçen asırların size bıraktığı tarihi kıymetleri telif etmek mecburiyetindesiniz, bu maksada vâsıl olabilmek en modern bir inşa kanununa malik olmakla kabildir. Bugüne kadar tatbik edegelmekte olduğunuz istimlâk usulile- şehrin 1s- laha muhtaç kısımlarında ancak yeni yürümeğe başlıyan kü- çük bir çocuk adımları beklenebiliyor. Biraz evvel, şehir inşaatınızın çok pahalı olduğunu, çünkü şehir inşaatında çok yayılmış (ekstansif) hareket ettiğinizi ve şehirde zahmetle çalışan inşaat sermayesinin dört tarafa da- gıldığını söyledim. Eğer şehrinizde iktısadi şartlara uygun bir Şehir inşası başarmak istiyorsanız, o zaman inşaat sermayesini plânlı bir surette idare etmeniz ve temerküze doğru götürmeniz lâzımdır. Bunun için meselâ Almanyada, bazı Alman şehirlerinde doğrudan doğruya şehir idarelerinin koydukları nizamlarla mu- ayyen mıntakalarda inşaatı menettikleri gibi sizin de muayyen mıntakalarda inşaatı menetmeniz lâzım gelir, Gene bu cümle- den olmak üzere çok ihtimamla hazırlanmış plânlardan sonra inşaat yapmak istiyenlere öyle inşaat mıntakaları göstermeli- siniz ki artık buralarda bağlanan sermaye devir devir imhaya maruz kalmasın, fakat bilâkis kıymet tezayüdüne mazhar olsun. Gene bu maksada varmak için her cihetten örnek olabilecek nü- mune mahalleleri vücude getirmelisiniz; bundan sonra bütün kuvvetinizi şehrin inşaata en müsaid olan birkaç noktasına toplamakla beraber, diğer taraftan da şehir bünyesinin inşası için beş senelik bir program hazırlamalısınız. 82 — Bunları söyledikten sonra şüphesiz soracaksınız ki böyle muayyen plân içinde inşaata başlamak için parayı nere- den bulalım? bu sualinize ben de bir sual ile mukabele edece- gim. Bugün şehirde senede iki bin yeni mesken ikametgâh in - şasmna hasrolunan sermaye nereden geliyor? Acaba bu sermaye bugüne nazaran muayyen bir plân içerisinde idare olunamaz EA iki, BİRE me aşka ven ein ela de) o Ir T b ç