20 Mart 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 39
Ayın Notları Siyasi hadiseler BELÇİKA VE BİTARAFLIK: Geçen Mart ayı bütün Avrupanın siyasi vaziyetini temelinden değiştirecek gayet mühim hâdiselere ve şiddetli sarsıntılara sahne olduğundan dünya tarihinin dönüm nok- tasını teşkil edecektir. Bu hâdiselerden biri Belçika kralı Üçüncü Leo- pold'un Londraya yaptığı seyahattir. Mumaileyh şimdiye kadar garbi Avrupanın emniyet sisteminde coğraji vaziyeti ve siyasi ve askeri kıymeti ile mühim bir âmil bulunan Belçikanın mutlak bitaraflık politikasına kat'i olarak döndüğünü İngiltereye anlattı ve buna bu devlet ile Fransanın muvajakatini istihsal elli. Artık Belçika Ho- landa ve Avrupanın şimalindeki diğer küçük devletler gibi büyük devletlerden her türlü bağlantısını kesmiş ve politikasında müstakil ve hareketinde serbest bir devlet olmuştur. Bu suretle umumi harp- len sonra Avrupanın garbinde tcessüs eden vaziyet değişmiş ve Fran- sanın kurmuş olduğu ittifak şebekesi en nazik bir noktasında rahneye uğramıştır. YENİ LOKARNO TEKLİFİ: İngilterenin eski Lokarnonun yerine garbi Avrupanın emniyetini korumak maksadile yeni bir misakın ak- di için geçen Tesrinisanide yaptığı teklife Almanya ile İtalya ancak Mart içinde cevab verdiler. Belçikanın bitaraflığa dönmesi ile eski vaziyetin değiştiğini bildirdikten sonra yeni Lokarnonun esası yal- mz Fransa ile Almanya arasında birbirlerinin hudutlarına taarruz etmiyecekleri hakkında karşılıklı taahhütte bulunmalarından ibaret olacağını ve İngiltere ile İtalyanın rolü bu taahhüde kefalet olabile- ceğini kat'i olarak anlattılar, ayni zamanda Fransanın Sovyetler ile ittifakı garbi Avrupanın emniyeti ile telif edilemiyeceğini ihtar etti- ler. Bu cevablar yeni Lokarnonun garplı dört büyük devlet arasında karşılıklı yardım esasına kurulmasını istiyen İngilterenin dileğinin ve Sovyetlerden ayrılmağa henüz taraftar olmayan Fransa hüküme- dinin fikrine uygun düşmemiştir.
