20 Mart 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 4

Siyaset DÜNÜN TARİHİ, BUGÜNÜN TAHLİLİ LOKARNO Yazan : Ahmed Şükrü ESMER 1925 senesinin son baharına kadar Lokarno, İsviçrenin ce- nubunda beş altı bin nüfuslu güzel bir kasabadan bahsedilir- ken anılıyordu. 1925 senesi son baharında burada Avrupa dev- letleri arasındaki münasebetlerin tarihinde büyük ehemmiye- ti haiz olan bir konferans toplandı. Burada verilen kararlar ertesi sene Londra'da imzalanmakla beraber, bunlara Lokar- no muahedeleri adı verildi. Hatta Londra dış bakanlığında bu mukavelelerin imzalânma merasimine sahne olan salona Lo- karno ismi takıldı. Bundan sonra Lokarno milletlerarası mü- nasebetlerinde yeni bir rejim ifade etmeğe başladı. Ta ki Al- manya 1986 senesi Martında Lokarno muâhedesini yırttı. Bun- dan sonra da Lokarno, büyük devletler arasındaki münasebet- lere düzen vermek maksadını istihdaf eden siyasi teşebbüsler için kullanılmaya başladı. Binaenaleyh Lokarno'nun mana- sındaki bu istihaleyi anlatmak, büyük devletler arasındaki mü- nasebetlerin yakın tarihini ve bu günkü vaziyetini izah etmek demektir. Avrupa devletleri arasındaki münasebtlerin tarihinde yeni bir devir açtığı söylenen Lokarno niçin imzalanmıştı? Ve ne- den bozuldu? Büyük harpten mağlüp çıkan ,Almanya, Ver- sailles sulhu ile bağlanmıştı. Almanya sömürgelerini, donan-