20 Nisan 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 9
BUGÜNÜN MESELESİ İSPANYA HARBİNİN MENŞELERİ Yazan : Yvon JAN Bu günkü İspanyayı anlamak için dünkü İspanyayı bilmek lâzımdır. İspanya dahili harbı, yüz elli seneyi mütecaviz bir zamandanberi devam eden siyasi ve içtimai mücadelelerin ta- bii bir neticesidir denilebilir. Bu mücadeleler, tekmil İspanyol sosyetesinin senelerce süren muvazenesizliğinin tezahüründen başka bir şey değildir. Bu muvazenesizliği, İspanyol ırkının a- teşin ve heyecanlı yaratılışına atfetmek, onu izaha kâfi gelmez. İçtimai ve iktisadi tarih sahalarında aranması icap eden daha derin sebeplar vardır. İspanyol sosyetesini diğer garp sosyetelerile kıyas edecek olursak, çok esaslı bir fark buluruz. İspanyol sosyetesinde, bur- juvazinin mevkii ve rolü hemen hemen hiç mesabesindedir. İspanyada, burjuvazi, ne kemmiyet, ne de ehemmiyet bakımından hiç bir zaman in- : kişaf edememişti. Bu hâdise, İspanyaya has bir takım ahval ve şeraitten tekevvün etmiştir. Garbin di- © ger kısımlarında, bilâhare burjuva sınıfına menşe vazifesi gö- İspanyol burjuva- Zisinin zaafı: © ren tacir sınıfı ortaya çıktığı sırada, İspanya islâm nüfuzu al- tında bulunuyordu. Sanayi ve ticaret, münhasıran arapların ve İspanyanın fethini müteakıp tard edilen musevilerin elinde Ö “üm HM üre bi is. et
