20 Nisan 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 37
36 Her Ay hububat tedarik etmişlerdir. Gelecek sene bu harp stoklarının artı- rılmasına lüzum kalmıyacağından mahsul bereketli olduğu takdirde yeni bir cihan buğday buhranı çıkabilir. Buhran çıkmasına zemin hazırlıyan bir sebep de şimagli Amerikada buğday geriyat sahasının genişletilmekte olmasıdır. Müttehil Amerika hükümetleri harice ih- #iyaçlan vareste kalmağa çalışıyorlar. STERLİN GRUPU VE İSVEÇ, — Ayın dikkati celbeden bir hâdi- sesi de sterlin grupuna dahil en mühim devletlerden İsveçin bu züm- reden ayrılmak temayülünü göstermiş olmasıdır. İngiltere kendi sana- yi eşyasını cihan piyasasında diğer büyük sanayi memleketlerinin. rekabetine karşı korumak ve tediye muvagenesini temin elmek için 1931 de altın mikyasından ayrılıp İngiliz lirasının altın ve kambiyo kıymetini ehemmiyetli miktarda düşürdüğü zaman kendine tabi memleketlerle Mısır ve İskandinduya dahi paralarını sterlin hizası- na getirmişlerdi. Yeni İngiliz lirasının arkasınd kuvvetli bir zümre toplamış olma- sı cihan iktisadiyatında İngilterenin parasını sağlamlaştırmıştı. Frank dahi ahiren sterlin ve dolar ile bir hizaya gelirildiklen sonra sterlin âdeta dünyanın en büyük mübadele vasıtası olmuştu. Lâkin şimdi ilk deja sterlin grupunda inhilâl alâimi belirdi. İsveç maliye nazırı son beyanatında memleketin parası kronanın sterlinden ayrılması muhtemel olduğunu söyliyerek zemin hazırla- mıştır. İsveçi sterlinden ayrılmağa sevkeden başlıca âmil İngilterenin fevkalâde islihat masrajını karşılamak için büyük istikrazlar akdet- mek suretile yaptığı injlatton para miktarını kabartma politikasının dünya eşya fiyatlarına yükseltmek suretile yaptığı tesirden İsveçin milteessir ve mulazarrır olmasıdır. İsveç kendi parasının kıymetini sterlinden daha yüksek bulun- durmak vasıtasile cihan piyasasındaki ham madde ve diğer eşya fi- yatlarında görülen tereffüün İsveçte pahalılığa meydan vermesine mani olmak istiyor. ALTIN FİYATI, — Cihan iktisadiyatını ahiren tehdit eden yeni bir tehlike de altın meselesidir. Bu tehlike dünyanın mevcut altın- larından değil bunlara inzimam eden yeni altınlardan ileri geliyor. Mesl& geçen sene altın madenlerinin hasılatı 20 milyon ounce'e bü- liğ olmuştur. Bu miktar altın, kâğıt İngliz parasile kıymeti 250 mil- yon sterlindir. Yeni altınlara dünya piyasasında yegâne büyük müş- teri Amerikadır. Amerika ise ihracatı azalması ve seyyahlarının ço- ğalması yüzünden altınları almağa müsait vesaditi azalıyor. Neticede altınların kıymeti düşerek bir derece istikrar bulan eşya jiyatlarının tekrar alt üst olacağından korkuluyor. Muharrem Feyzi TOĞAY
