20 Nisan 1939 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 117

ede- ki- iyet Akif ın ellifi ıdiyi Edebiyat ve Sanat 119 vaki ve gayri vaki - seyyiatını tadat ile onu yerin dibine' ge- çirmekten ve kendisinin - mevcut ve mevhum - hasenatını irat ile namını göklere çıkarmaktan başka bir şey ifade etmez, Tercümei hal yazmak teşebbüsünde bulunanlar, eldeki ma- lümat ile iktifa ediyorlar. Zahmet ihtiyar edip de tetkikata gi- rişmiyorlar. Bu sebeple bu gün yazılan bir yazı, dün yazılan yazıyı - biraz renk ve şeklini değiştirerek - tekrar etmekten bir karış öteye gidemiyor. Bu meselenin, uzun bahislere ihtiyacı varsa da sadetten uzaklaşmamak için sözü kısa kesmek icap ediyor. Akif Paşanın «Şerrülhalefi karimiyül asil» ve «Tatarı bed- kerdar» namlarile yad ettiği bu zat, asla Tatar değildir. Bilfarz Tatar olsa da Tatarlığı kusur addetmek, büyük bir kusurdur. Pertev Paşanın sâdatı Aleviyyeden olup ecdadı, Hicazdan Antakyaya, Nablise, Konyaya, daha sonra Kırıma hicret etmiş- lerdir. Kırımın, Rusya devleti tarafmdan zaptolunması üzerine Şeyhülislâm Şerif efendi, Pertev Paşanın ceddi hafız İsa efen- diye İstanbula hicreti tavsiye etti. Hicrete hazırlandığı sırada vefat ettiğinden oğlu, aileyi İstanbula getirdi. İstanbulda bir konak ve Darıcada bir çiftlik aldı. 1875 (Hicri 1200) de çiftlik- te torunu İbrahim efendinin sulbünden Pertev Paşa doğdu. Beş sene sonra babasını, hizmetçisi öldürdüğünden yetim ola- rak büyüdü. Tahsili ilme çalıştı. Divan kalemine girdi. Kalemin usulünce «Pertev» mahlası verildi. Asıl ismi unutularak mah- lasile yad olunmağa başladı. Ruslarla harp edildikten sonra musalâha şartları karar- laştırılmak üzere baş murahhas olan Galip efendinin (Esbak Sadrazam) maiyetinde kâtip olarak Petersburga gitti. Genç, yakışıklı ve kıyafeti düzgün olduğundan misafir verildiği ha- ne sahibinin kızı, alâka ederek birlikte İstanbula götürmesini teklif etti. Muvafakat hasıl olmadığından kız, saçından mühür kesesi örüp ihda eyledi. Tedricen terakki ederek amedci oldu. Padişah tarafından aralıkta atiye ve Ramazanlarda has kilerden reçel ve şuruplar gönderildi. Amedi hulefasndan Akif efendi, hased ederek «Bizler hizmete iştirak ettiğimiz halde bahşişleri - Ramazan