1 Ocak 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 99
OTU. sanat mıştır. yatlar- uklara tleşme Keats esinin, r. Ma- ıt san- r inki- ı daha astlan- Hardy, ernard »tlerini arasıra tabı,, ve 1s gaze- Tirlerin- 2 edildi- arif Ve- iyle ter- larından hikâyesi Edebiyat ve Sanat 101 Bundan başka, bu edebiyatın son yirmi sene içindeki hareketlerini tetkik bir hayli güçtür. Bu güçlük hem okuna- cak eserlerin bol ve hem de beynelmilel edebi tesirlerin İn- gilteredeki akislerini yakalamanın pek öyle kolay olmama- sından gelir. Faraza, kiymetli İngiliz romancısı Georges Maredith'te Marcel Proust'a yaklaşan tahlilci bir üslüp an- anesinin devamı görülmek istenmesine rağmen, tevsiki im- kânsız kalmaktadır. Halbuki, harpten sonraki İngiliz edebi mahsullerinde - roman, şiir, tiyatroda olsun - fertler değil, gruplar ve insanlar büyük kütle ile olan münasebetleri i- çinde gösterilmektedir. Maamafih, eski şiir an'anesine kar- şı, Amerikan şairi Wallt Whitman'a bağlanarak inkişaf et- mekte olan bariz bir eksülâmel, İngiliz şiirine yeni bir isti- kamet vermektedir. Yalnız İngiliz edebiyatının harpten evvel ve sonraki manzarasında sarih bir ayrılık sezmemek imkânsızdır. Ha- yatından memnun ve burjuva arzularını terennüm eden XIX. uncu asır sonundaki ferdiyetçi edebiyat, harpten ev- vel, gene ferdiyetçi, fakat kütleye - sosyal olmak kıymetin- den mahrum - daha yakından temas ediyor, buna mukabil harpten sonraki edebiyatta ise milli an'anelere bir nevi av- det mevzuubahistir, ve bu cereyanın mümessilleri iki Law- rence'dir. Fakat, bunlar haricinde, Contrepoint müellif oAldons Hüxley'e ayrı bir mevki vermek icap eder. Yeni devir İngi- liz edebiyatında, milli unsurları, Avrupayı meşgul eden her nevi tefekkür ve sanat meseleleri içine koyarak, orijinal bir eser veren bu kıymetli romancı, belki bugünün değil, fakat yarının edebi faaliyetine istikamet verecek bir mübeşşir ad- dedilebilir. 2. Almanyada (1). XIX, uncu asırdan devren aldığı bir nevi mistisizmle (1) Alman edebiyatı bizde birkaç ehemmiyetsiz tercümeden sar- fınazar edilirse, hemen hiç tanınmış değildir.
