1 Ocak 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 102

104 Her Ay büyük bir sempati doğuran edebiyattan, gene ayni sütunda daha etraflı olarak, gelecek sayımızda bahsedeceğiz. 4. İtalyada. XX. nci asır İtalyan edebiyatından bahsedilince, ilk hatıra gelen büyük şahsiyet Gabriel d'Annunzio'dur. (1) İtalyada milli mücadelenin, milli ittihadın, ırkın tahayyül ettiği mes'ut günlerin, nihayet emperyalizmin bu mübeşşi- ri, umumiyetle edebiyatta vatandaş muharrirler arasında hususi bir mevki işgal eder. Bugünkü Faşist İtalyan edebiyatı, noktai hareketi teş- kil eden vatandaşlık ilhamını d'Annunzio'dan almakla be- raber, bugün bu tesirden kendini kurtarmış, daha ileri bir hamle kazanmış bulunuyor. Edebiyatta egoist bir lirizmi, bir nevi virtüoz'luğu teşvik eden d'Annunzio tarzına kar- şı vaki olan aksülâmel de, Umumi Harp sıralarında Floran- sada Voce mecmuası etrafında toplanan gençlerin ve baş- larinda bulunan filozof bir münekkit B. Croce'nin büyük bir tesiri olduğu gibi, edebiyatın yeni istikameti de gene ayni mümessiller tarafından gösterilmiş bulunuyordu. Ye- ni doğmakta olan cereyan, şekillerden ziyade, muhtevanın, ahlâki, içtimai, dini fikirlerin, bir kelime ile yeni düşünü- şün ehemmiyetini birinci plâna alıyordu. Umumi Harbin, her memleketten fazla, İtalyayı sarsması, memleketi bu nevi bir fikri vaziyete kendiliğinden hazırlamış oluyordu. Hislerin ve muhayyilenin mütemadi tahrik edilişini bir va- sıf olarak arzeden d'Annunzio tarzı bir sanat telâkkisi ye- rine, felsefi, içtimai dini ve siyasi fikirlere bağlı olan mu- harrirler için “sanat sanat içindir,, nazariyesinin hiçbir kıymeti mevzuubahsolamazdı. Denebilir ki, İtalyada, har- be dair ve bu enerji ile yâzılmış eserlerde, dajma muhteva- nın her şeyden fazla tefekkür ıztıraplarına yer verdiği gö- rülür. Maamafih, itiraf etmelidir ki, İtalyan harp sonrası edebiyatı, faraza, bir Feu (merhum Henri Barbusse'ün meş- (1) d'Annunzio'nun Ölümün zaferi adlı eseri Ali Fahri, Sığıntı adlı eseri de Nasuhi Baydar tarafından türkçeye tercüme edilmiştir. ide ne ald yol