1 Ocak 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 62
64 Her Ay suretle milli bir takdiri, enternasyonal bir tevcihin takip et- miş olması, bu İransız romancısını derhal aktüalitenin en ön safhasına almış ve aramadığı, istemediği şöhreti zorla kendi kapısına getirmiştir. Bugünkü fransız edebiyatının büyük şöhretleri bu edebi takdirin yerindeliğini ittifakla tasdik etmektedirler. Andr& Muarois diyor ki: “Bir romancıyı mükâfatlandı- rabilecek bütün prixleri ve bir insana verilebilecek bütün dostluğu Roger Martin du Grad'a daha çok önce vermiştim.,, Georges Duhamel de ondan şöyle bahsediyor: “Ona bu gün Nobel mükâfatını kazandırmış olan en mühim eserinin kitap kitap ve evvelce sayfa sayfa büyüdüğünü gördüm. Bu güzel eserin usta eliyle yapıldığını biliyorum. Roger - Martin du Gard'ın üzerinde çalıştığı esere karşı samimi ve yakıcı bir ihtirası vardı ki iş başında heyecan ve hürmet duymadan seyredilemez.,, Andre Gide de şöyle yazıyor: Les Thibault'u okurken anlıyorum ki ancak devirlerine karşı mücadele eden ve akıntıya karşı yüzenlerdir ki beni de- rinden alâkadar ediyor. Roger - Martin du Grad'ın pröcleur olmıyan yegâne edib olduğunu iddia edecek değilim, fakat pr&cicux olmıyanlar arasında, hesaba katılacak yalnız o oldu- gunu sanıyorum. Yirmi sene zarfında bunun farkına varıla- caktır.,, Andre Tleğrive, Temps gazetesinde bu hâdisenin tahlili- ne hasrettiği uzun yazıda İsveç akademisinin intihablarında eserlerin edebi kıymeti kadar içtimai ve ahlâki kıymetinin de âmil olduğunu hatırlatarak Martin du Gard'ın eserlerinde böyle bir hâleti ruhiye mevcut olmakla beraber ahlâk ve cemi- yet kaygısının bugün eserine hâkim olduğunu ve mükâfatın kendisine verilmesinde bu karakterinin de tesir yapmış oldu- &una işaret ediyor. Herhalde İsveç akademisi, Roger - Martin du Gard'ın şahsında ayni zamanda kuvvetli bir edib, asil bir insan, vicdanlı bir işçi, yorulmaz bir azim ve insanlık macerasının hassasiyetiyle titriyen bir kalbi takdir etmek istemiştir. Hakiki edebiyatın, yolunu çok defa şaşırdığı bu asırda, bu intihap, sanata yerinde bir ihtar olursa, ne mutlu!
