1 Ocak 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 117

nda sem ve nda ıca- yısı nak Edebiyatla tahsilin alâkası Tahsilin hayatta ve meslekte muvaffakiyet hususunda oynadığı rol hemen daima bir ihtilâf ve münakaşa mevzuu olagelmiştir. Mesleklerin- de muvaffakiyetin en yüksek derecelerine çıkmış insanlar arasında, ta- lebelikleri esnasında haylaz ve beceriksiz telâkki edilmiş, fena notlar al- mış ve birçok defalar sınıf dönmüş olanların bulunuşu tahsilin hayatta fazla bir rolü olmadığı iddiasında bulunanlar için bir delil olarak ileri sürülmektedir. Fakat, böyle bir esastan hareket etmek bizi doğru bir prensibe ulaştırmaz, çünkü sınıfın birincisi olan ve zekâsiyle arkadaşla- rı arasında temayüz eden talebelerden çoğu, hayatta da ön saftaki mev- kilerini ellerinden bırakmamişlardır. Mektepte bütün muvaffakiyetleri anlamadan ezberlemiye inhisar eden gençler, sınıflarında birinci olabilirler ama, hayatta dümenci ol- maktan pek zor kurtulurlar. Fakat, sınıf arkadaşları arasında hafızala- rından ziyade zekâları ve anlayış kabiliyetleri ile temayüz eden gençle- rin, mesleklerinde ayni zekâ ve kabiliyeti göstererek muvaffak olmama- ları için hiçbir sebep yoktur. Sonra muhtelif mesleklerde tahsilin muvaffakiyet üzerindeki rolü ayni değildir. Sınıfta tembel ve kabiliyetsiz tanılmış bir mühendis veya hekimin mesleğinde yüksek mevkilere ulaşması nadirdir. Fakat meselâ sanatkârlar arasinda, öğretmenlerini haklarında ümitsizliğe düşürmüş olanlar pek çoktur. Bugün üstad diye etraflarına hürmet ve takdir hisleri telkin eden birçok edebiyatçılar, daha mektep sıralarında mesleki alâkaları uğrunda diğer derslerini ihmal ettikleri için hocalarından fena notlar almışlar- dır. İşte bir Fransız muharriri bugün dünyaca tanılmış büyük edebiyat- çıların talebelik hayatlarını merak etmiş ve bu hususta bir anket yap- mış. Müracaat ettiği altı edipten üçü mektebe hiçbir şey borçlu olma- dıklarını, diğer üçü ise lise derslerinden çok istifade etmiş olduklarını söylemişlerdir. Paul Valery Fransız edebiyatının en yüksek otoritelerinden biri olan Paul Valery şunları söylemiştir: “Tahsilimin mesleğim üzerindeki tesirlerini mi soruyor- sunuz? Bu belki vardır, fakat menfi bir tesirdir.