7 Şubat 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 77

sonra, çoğu yolizm, Edebiyat ve Sanat öl kişaf etmiş olan bu yeni edebiyatta, klâsik edebiyata naza- i ran kazanılmış, hayata dönmek gibi pek orijinal ve yeni bir # ruh vardır. Fakat, bu yeni ruhun - iktibas edilmiş olarak da * olsa - Türk kültürü tarafından edebiyatta nasıl aksettirildi- İ çi meselesi, Türk edebiyatı meslelerinin tetkikinde en esas- il bir noktayı teşkil eder. Garbe döndüğümüz tarihte yapılan £ muhtelif tercümelerle, yabancı muharrirler hakkında yazıl- İ mış makale ve neşredilmiş eserler, bu meselenin ilk defa ne isuretle anlaşıldığını göstereceği gibi, ayni meselenin bilâha- re teşekkül eden mektepler tarafından anlaşılışı, bu hayat telâkkisinin ne suretle ve hangi istikamette inkişaf ettiğini i de tesbit etmeğe yarıyacaktır. Görülüyor ki, muasır Türk edebiyatının mukayeseli tet- i kiki, faraza klâsik Türk edebiyatının İslâm tesiri altındaki 8 inkişatını tetkik metodundan hiç de farklı olmıyacaktır. Ne- İ ticeleri itibarile, bu iki nevi edebiyatın tetkikinden alınacak i derslerden sonuncusu, bize - yaşadığımız bir devre ait oldu- £ gu için - pratik bir netice temin edebilir. Böyle bir tetkik i gösterecektir ki, sadece halka dönmek; halk edebiyatına ait # temleri kullanmak, bir memleketin yüksek kültür seviyesine | tekabül eden bir edebiyatı inşada lâzım, fakat kâfi olmıyan MW bir malzemedir. O halde, muasır Türk edebiyatını tetkikte, her şeyden evvel, esaslı ve hâşiyeli bir külliyatı âsar neşrine girişmek icap ediyor. Bugün Türk edebiyatına ait meseleler üzerinde #uğraşacak bir kimse, Halit Ziya'nın romanlarını, Cenab'ın #ve Fikret'in şiirlerini, yalnız lisanlarının fazla Arap ve A- #cem kelimelerini ihtiva etmesinden değil, ayni zamanda bu İ eserlerde gerek sarahaten, gerek ima tarzında temas edil miş birçok noktaları tenvir edemiyeceği için anlıyamaz. Bir edebiyat tarihi vücuda getirmek, edebi eserlerin hayatını göstermek manasında olduğuna göre, edebi eserin hayatına i âit safhaların iyice aydınlanmış olması icap ediyor. Edebiyat #larihçisi bir taraftan hâdiselerin tarihi esasını kurmak için #tarihi bir araştırma yaparken, beri taraftan da, edebiyat ta- 6