7 Şubat 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 76

Her Ay biyatının mücadele halinde olan meselelerini tetkik etmeğe, 1. Edebi şahsiyetlerin, 2. Edebi nevilerin mütaleasından baş- lamak icap ediyor. Garp tesiri altında inkişafa başlıyan yeni devir Türk e- debiyatına ait meseleler, çok daha karışık, ve daha müşkül- dür. Garpte inkişaf eden ve bize Fransız edebiyatı yoliyle giren romantik cereyanın mümessilleri olan Namık Kemal, Hâmitle, kurunu vustai temlerin edebiyata girmesi, “Bdebi- yatın herkes tarafından anlaşılır,, bir ifadesi olması, ve ilâh.. gibi, klâsik Türk edebiyatının bihaber olduğu meselelerin bizde doğurmuş oldukları neticelerin, edebi nevilerin inki- şafında büyük bir tesiri olduğu muhakkaktır. Milli hisleri ve duyguları divan edebiyatından intikal etmiş gazel veya kaside gibi nazım şekilleri içinde ifade eden Namık Kemal- den sonra, bu tarzın devam etmeyişi şayanı dikkat bir hâ- disedir. Çünkü, fikirler ve hisler, bir edebiyattan başka bir edebiyata, ekseriya şekillerile beraber geçerler. Maamafih, Namık Kemal meşhur “Vatan kasidesi,, nde, fikirlerini, his- lerini anlatmak için tipler arasında nisbi bir teselsül temin etmekle, divan edebiyatının klâsik kaside telâkkisini balta- lamağa, nazımda, âzami olmasa bile, bir hürriyet temin etme- ğe muvaffak olmuş oluyordu. Tarihi romanlardaki acemili- gi, nevin bizde ilk tecrübesi olmasından ileri geliyordu. Ne olursa olsun, yeni edebiyatın romantizmle başlıyan bu ikinci devresi başında, Garpte mevcut bütün edebi neyilerin, romanın, tiyatronun, edebi tenkidin Türk edebiyatında yeni bir hayata doğduklarını görüyoruz. Artık, bundan sonra, bu edebi neyvilerin inkişafı, bu edebi nevilerde, pek çoğu Fransız edebiyatında doğan realizm, natüralizm, sembolizm, ve ilâh.. gibi cereyanlardan ilham alınarak veya aynen ikti- bas edilerek temin edilen vaziyetile mümkün olacaktır. Bir- birini takiben Serveti Fünun edebiyatı veya Edebiyatı Cedi- de, Fecriâti, Milli Edebiyat, ve ilâh... gibi, sarih birer ideö- lojisi olmamakla beraber, kendine göre bir şeyler söylemeğe çalışmış edebi mekteplerin doğduğunu görüyoruz. Garp ve bilhasa Fransız edebiyatının tesiri altında in-