7 Mart 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 95

hem de it değil- da göze laşı şun- rsak bir bir şap- sopasına tanıttı.,, 1 bir re- kuvvetli görmek rsat bul- larla ya- una ben- şiddetle > istikbal * bu kay- Edebiyat ve Sanat 97 gular daha esaslı bir şekil aldılar.. Çünkü artık Gogol âile reisi olmuştu. Gogol idadi tahsilinin bitmesini sabırsızlıkla bekliyor- du. Bundan sonra da, kendisi için daha geniş inkişaf imkân- ları olan Petersburg'a gitmek niyetinde idi, Nejin'de kaldığı her gün onun için tahammül edilmez bir hal almağa başladı. Gogol'ün 1827 senesi haziranında yazdığı bir mektup, onun o anlardaki ruhi haletini göstermesi bakımından fevka- lâde enteresandır. Fazla uzun olan bu mektubunda Gogol, hülâsa olarak, hislerini şöyle anlatır: Burada konuşacak tek bir kimse bulamıyorum. Boş ve manasız Nejin'de bir öksüz gibiyim. Gelecek se- neyi burada nasıl geçireceğimi düşünerek şimdiden üzü- lüyorum... Zaman zaman kendimi Petersburg'da, Neva nehri kıyısındaki bir odada farzederek hayalen mütesel- li oluyorum... Bilmiyorum, bu hayaller günün birinde bir hakikat olacak mı?...,, Gogol nihayet 1828 senesi haziranında Nejn idadisini bitirdi. Birinci kânuna kadar annesinin yanında Vesilyevka? da kaldı. Sabırsızlıkla Petersburg'a gitme gününün yaklaş- masını beklemeğe başladı. Bu özlenen günde bir türlü gelmiyordu. Kâh parasızlık, kâh arzu edilen tavsiyelerin bulunamaması bu gidişi mütemadiyen geciktiriyordu. Nihayet bu beklenen gün çatıp geldi. Gogol ayni sene içinde mektep arkadaşı Danilevski ve kölesi Yakim'le birlikte Petersburg'a hareket etti. Petersburg'a gitmek için Moskova'dan geçmek lâzım geliyordu. Fakat gerek Gogol, gerekse Danilevski, büyük bir şehir ve hükümet merkezi olmak itibariyle Petersburg'- un kendi üzerlerinde bırakacağı ilk tesiri ona benzer bir şe- hirle bozmamak için Belorusya üzerinden gitmeği tercih etti- ler,