7 Mart 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 58
60 Her Ay rakterinde şu veya bu şekilde muhtelif değişiklikler belirme- &e başladı ki, bu da neticede onun zevk ve sefahat hayatının en ince heyecanlarını anlatan bir takım mistik eserlerin doğ- masına sebep oldu. İşte bu sıralarda Vatikan onu ammenin ahlâkını boz- makla itham ederken, diğer taraftan, münekkitler, onun e- debiyat âlemine, temiz ve taze bir hava getirip, bu âleme ha- yatiyet verdiğinden bahsedip ona cesaret veriyorlardı. D'Annunzio bir müddet de Duca Minimo müstear adı ile Tribuna gazetesinde, gürbüz, olgun ve parlak eserler verdi. Onun bu devreye ait olan “İl libro d'İsotta,, adlı aşk şi- iri, rönesansın parlak renklerini, modem hislere ve ihtiras- lara intibah ettiren bir ilham eseridir. Genç nesil tarafından çok mübalâgalı takdir görmekle beraber, şüphe yok ki İtalyancanın muhtelif lehçelerden kurtularak sabit bir lisan olmasından beri, bu lisanda yazı- lan en mühim edebi eserleri yaratmakla kalmıyan d'Annun- zio, Danteden sonra İtalyancanın daha fazla zenginleşmesi- ne yardım eden şahsiyetlerden biridir. (1) Romanlarının psikolojik ilhamını muhtelif memba ve dillerden alan şairin eserlerinde mevzu itibariyle pek esaslı orijinalite görünmezse de tabir, terkip ve izah sistemleri yep- yeni; yaratıcı kudreti keskin, buna rağmen dar ve şahsidir. Kahramanları hayatın muhtelif safhalarında, muhtelif meselelerle karşılaşan ayni tipler gibi görünür. Karakter iti- bariyle romanlarında sathi, şiirlerinde müphemdir. Eserlerinde terennüm ettiği askerlerden, fedailerden, kahramanlardan, maceraperestlerden biri de şüphsiz ta ken disidir. Ezcümle d'Annunzio bir hareket adamı, ve kendisi, kendi hareketlerinin sadık bir şairidir. Dehası karşısında fel- ce uğrıyan muasırları üslübunun güzelliği ve lisanının serveti bakımından ona yaklaşamamışlardır. En son eserlerinde, ilhamını, eski İtalyan ananelerinden ve klâsik edebiyattan aldığı halde, bu eski mevzuları olgun bir kalem ve mütekâmil bir üslüpla yepyeni bir şekilde teba- rüz ettirmeğe muvaffak olmuştur. (1) Hattâ bu lisana yepyeni kelimeler getirmiştir.
