7 Mart 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 30

İNSAN ELİ Yazan: oSuwt Kemal YETKİN İnsanlık tarihinde en mühim hâdise, “insanlaşan,, mah- lükun bel kemiğini dikleştirerek ayakta durması ve serbest kalan ön ayaklarını kullanması, elleştirmesi olmuştur. Bu hâdise nasıl ve ne zaman vukua geldi? Bu suale ka- tiyetle cevap vermek mümkün değilse de, bu doğrulmanın gıdayı daha yükseklerde aramak ve tehlikeden sakınmak için daha ilerisini, daha yukarısını görmek ihtiyacından doğ- muş ve üçüncü devirde vukua gelmiş olması muhtemeldir, Ön ayakların ellere inkılâbını mucip olan ihtiyaç, bu ihtiya- cın zaruretlerine uyma, dimağda şuur ışığını da yakmıştır. Görme ihsaslarını tamamlıyan dokunma ihsasları dış dünya hakkındaki bilgimizin dairesini gittikçe genişletmiştir. “İnsan, hayvanların en zekisidir; çünkü, iki ele sahiptir,, diyen Yunan filozofu zekânın ve zekâ mahsulü olan ilim ve sanatin insan eliyle vücut bulduğunu daha o zaman bütün açıklığı ile anlamıştı. Heykeltraş ve şair, Rodin ve Hugo mütefekkiri kendi içine dalmış, çenesi avucu içinde hareketsiz bir halde gösterir- ler. Gerçekten “düşünen,, adamın hakiki vaziyeti âletle çalı- şan, elini işleten adamın vaziyetidir. İnsan, hendese davaları- nı çözelemeden çizgiler ve şekiller çizmiş, su bentleri yükselt- miştir. “Mihanik bilmeden önce manivelâ kullanmıştır. Sırf güzellik endişesile sanat eserleri yaratmadan önce de, intifai gayelerle mağara duvarlarına hayvan resimleri sıralamış, ağaç dallarını yontarak heykeller, totemler yap- mıştır. Bedenlerini taşımaktan uzuvlarını kurtarmıyan fil, kas- tor, kuş gibi mahlüklar burunlarını, ağızlarını, gagalâarını kullanmak mecburiyetinde kalmışlardır. Lâkin en harikulâ-