7 Mart 1938 Tarihli Her Ay Dergisi Sayfa 18

rTecede amiyle Siyaset ve İktisadiyat 17 Mes'ul bir nazırın imzası olmayan siyasi herhangi bir akdin kanuni olmıyacağı hakkındaki itirazlarına kulak asmayan Çarın israrı üzerine, İngiltere Naibi hükümeti de hususi bir mektupla bunun metnini tasdik etmiş; Aleksandr -kadar dindar Fransız kralı da bu ilâhi akde heyecanla iştirak et- tikten sonra, İmparator bizzat Brüksele giderek Holanda kralının da imzasını almıya muvaffak olmuş... Yalnız hükümdarların israriyle, bu muahedenin ga- yetle mahrem tutulması; ve iki İmparator ile Fransız kralı- nın 8 - 10 - 815 de son defa DİJON'da toplandıkları sırada ancak hepsinin reyi alındıktan sonra neşredilmesi de karar altına ' alınmış... Muahedenin tamamen imza edildiği, 26 - 9 - 915 in ferdası bunun ilânını arzu eden Çarın bu ta- savvuruna bu suretle sed çekilmiş. Avrupa siyasetine hâkim bütün hükümdarlar arasında imzalanan böyle mühim bir muahedenin, uzun vakıt gizli kalabilmesine imkân kalmadığından, bir müddet sonra ta- bii birtakım sızıntı ve sezintiler hasıl olmaya başlayınca, siyasetle meşgul mahfillerde bunun hedefi mutlaka Müslü- man Türkiye olacağı hakkında tahmin ve endişeler uyan- mış. Dünyayı hayret ve takdirlere gark ettiğinden emin ol- duğu böyle kudsi bir eserin uzun müddet gizli Kalmasına, bunun yaratıcısı olmak dolayısiyle bir türlü razı olamıyan » İmparator, nihayet 1816 şubati başlarında bunun. metnini Petersburg, Hamboürg ve Franefurt gazeteleriyle ilân etti- rivermiş... Yukarda bize karşı hayırhahlığı temin edilmiş oldu- gundan bahsettiğim Chevalier de GENİZ, 15-1 816 da rihinde bunu metni ile derecei şümulünden Prince Karaca vasıtasiyle Bablâliyi çoktan haberdar etmiş olduğu için, 18 - 5 - 816 İmparatorun emriyle İstanbul sefiri M. &İta- linsky'nin bu bapta verdiği izahat ve teminatı, Babiâli bü- yük bir sükün ve vekar ile karşılamıştı. Chevalier de GENTZ'in mütaleasına göre: “o tumtu- raklı ismine rağmen “İttifakı Mukaddes”in siyasi mahiyet ve tesiri koca bir sıfırdan ibarettir.... Muayyen ve maddi 2