1 Haziran 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 70

Dil Köüşesi : Dede Korkut Kitabından Birkaç Hikâyeyi Alıyoruz. Eski Türk Hikâyelerinden Dil ve Edebiyat için ne güzel şeyler çıkabilir? İbrahim Nevcmi. Türk dilinin güzelliğini, zengin- liğini, inceliğini göstermek 1çin en iyi örnekleri eshi Türhçe hi- taplarda bulahiliriz. Bunların en parlakları Arap ve ÂAcem dilleri- nin duha Türhçeye hiç girmediği zamanlardan ktalanlarıdır. elbet te, Yalnız, bunlar -yazık ki- çok azdır. Elde aşağı, yukart tam bir metin halinde yalnız Orhon çayı kenarında bulunan üç kitabe var dır: Gültekin, Bilge Han ve Tun: yukak kıtabeleri. Yenisey ( yeni- çay) hitabesi çok harışıh ve eh- siktir. Turfan'da bulunan yazılar henüz belirli bir iz göstermedi. Şurada, burada elde adilen hir- kaç yazı da şimdilik iyice araş tırılamamış bir halde duruyor. Sümer Ba Efi esrerelrinin ortaya konması, bu Türk dil ve edebiyat haznesine yeni bir zenginlik ve recektir, Sümer'lerden kalma Gd gamış hiküyesini güslerir bir tab- letin hüömnen alsun tanılması, ge riye doğru gidildikçe Türk dili- nin, Türk edcblıyuh"ın, Türk duy Çusunun en caplı, e milli par çalarına — rasgeleceğimizi bize gösteriyor (1). () Ru Gölgamiş hikâyesi için Haki- miyeti Wülliye de evveler bir yazımız çıkmıştı. 70 «Kadroz nun dil köşesinde eski Türk eserlerinden örnekler bu- lundurmayı düşündük. İlk adım olurak «Dede Korkut> hitabından birkaç hikâyeyi hoyacuğız. Bu hikâyaler, Türklerin müslüman” sonraki bir za- manda yazılmıştır. Yazılışına ba- lığa girişinden kılırsa bunlar Ozan ağzandan top lanmışe benzer. İçinde hey» gibi hitaplar, kâye kendisine söylenen rata du- alür Uurı!ır, Hikayeler Anadolu şarkında ve Kafhasym!u yerlı.-.ş'ı'n Oğuz Türk layt arasındaki kahramarnlık man- kıbelerine dairdir. Bunların kav- gaları gürcü hükümdearları ve Trahzon Tekfurları iledir. Bu- nun için savaşladra dini bir mahi- yet kendini gösterir. Hikâyeler- den anlaşıldığına göre 0 zaman oralarda yerleşen Oğuz Türkleri tİçağuız» ve «Tuşoğuz» (2) diye iki kısımdır. Her ihisinin Bayen- dir Han isminda bir hükümlariı «Hanım sonunda he- vardır. Bu hükümdarın hızı uzun büylu, ince belli Burle hatun, O ğuzların en büyük kahramanı o- lan Solur Kozam'a varmıstır. Hi- (27 <Taş. şin'_ı'lıi:ı edişe süzünun eşk! geklidir. 1ktat araşında bir de <Tışt şekli vardı