14 Mayıs 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 49

rıhlı iddianame ile: "AKİS Mecmua- ve Kasım ayları zarfında 27 vi n Ekim yayınlanan 21, 24, 25, e 28 sayılı nüshalarında Devlet Vekılı Dr. Mü- kerrem Sarol tarafından çıkarılan Türk Sesi gazetesi için, ilkokullara abone kaydolunması ası hâdisesini vesile edip sıfat ve hizmeti dolayısiyle mu- maileyhin itibarını kıracak ve şöh- retine sarar verebilecek şekilde neş- riyatta bulunulduğunu" iddia ederek mecmuanın Tazı İşlerini o tarihler- de fiilen idare eden ve aynı zamanda AKİS ortaklığı adına imtiyaz sahibi bulunan müekkilim Metin Toker'in duruşmasının icrasiyle 6334 sayılı kanunun birinci maddesinin ilk ve son fıkraları ve Tür eza Kanunu- nun 80 inci maddesine göre cezalan- dırılmasını ve imtiyaz sahibi sıfatiy- le de hakkında adı geçen 6334 saydı kanunun 5 inci maddesinin uygulan- masını istemiştir. Âmme davacısı, bu iddianame- de mübhem bıraktığı dâvasının isbat unsurları hakkında da duruşmanın ilk celsesinde şu açıklamada bulun- uştu S konusu olduğu ileri sürülen nüshalardaki yazılar açıkça galiz ve müstehcen küfürleri ihtiva etmemek- tedir. Ancak 6334 sayılı kanunun bi- rinci maddesine giren suçlarda bu ka- bil elfazı galize ve hattâ alelümum Türk Ceza Kanununun hakaret ve sövme fiillerinde aranması mutad o- lan unsurların dahi tamamen vücudu meşrut değildir. Yazılar müteselsil bir mahiyet arzetmekte, Devlet Ve- kıllıgı ile alâkalı herhangr bir haber e hâdise ele alınarak iğneleyici bir şekılde sistematik olarak neşriyat yapılmaktadır". Bu bakımdan tetki- ke şayan olan bu neşriyat "Türk Se- si gazetesi ve dolayısiyle o zamanki sahibi bulunan Devlet Vekili Sarol'- un şöhret ve servetine Zzarar verebi- lecek mahıyette olan bir yazı vasfını taşımakta ve "hep aynı mahiyette- ki ima ve iğnelemelerle 6334 saydı kanunun birinci maddesının maksudu olan suçu ihtiva etmektedi İlk duruşmada yapılan bu kısa a- çıklama dâvanın istinad ettiği farazi- yeleri belirtmiş oluyordu. Sayın Sav- cının geçen celsedeki tafsilâtlı beyan ve iddiaları ise bu dâvanın mecazi o- lan delillerine müsbet bir unsur ilâve etmemiştir. Ancak — iddianamedeki 6334 sayılı kanunun birinci fıkrası yerine bu defa başka bir suçun mev- zuu olan aynı maddenin 2 numaralı bendinin hâdiseye — uygunluğu ileri sürülmüştür ki, bu da açılan dâvada sonuna kadar muhafaza edilen bir te- reddüdün ifadesi olabilir. Amme davacrsının son mütalâa- larına göre, "Devlet Vekili Müker- rem Sarol'a, makamının nüfuzunu suistimai ederek sahibi olduğu ga- zeteye fazla resmi İlân verdiği ve bu gazeteyi Ükokullara Tresmen albone kaydettirdiği hususları isnad edılmış bulunmaktadı u isnad ise, a- ki mâna ve mahryette şöhret kınca ve servete zarar vericidir." Görülüyor ki AKİS, 14 MAYIS 1955 servete zarar vermek iddiası da dâ- vaya sonradan ilâve edilmektedir. İşte iddia makamının talep ve id- dialarının hülâsaları bunlardır. İddia- nın istinad ettiği delilleri teferruatıy— le tahlile girişmezden denizle burada, müdahil vekilinin, sa- vunmasına da kısaca bir göz atalım: Demokratik — küfürler Sayın Apayd daha evvel, bize bu dâvaya niçin "iltihak etmrş olduk- larının sebebini anlatmıştır. İzahla- rına göre u dâva demokratik bir anlayışın ifadesi altında — açılmıştır. Hedefleri bir şahsın mahkümiyeti de- ğildir. Bir mecmuanın neşriyatında temsil edilen tecavüz ve isnad zihni- Faik Ahmed Barutça Başkan Apaydın değil yetının mahkümiyetidir." Dâvanın gelince, müdahil mecmuasının yeni bir hakaret usulü" ihdas ettiğine kani- dir. "AKİS mecmuasının yazılarında gerçi galiz kelimeler yoktur, küfürler de savrulmuyor, ancak yazılarda kü- für zihniyetini hâkini kılarak kelime- lerin ve cümlelerin mânası itibariyle şeref ve haysıyetlere tecavüz ve is- nadlar vardır", diyorlar. Tarif ettik- leri bu "kufur zihniyetiyle tecavüz" suçunun delillerini meydana çıkar- mak için de mecmuanın iki aylık ya- zıları üzerinde ince tetkik ve derinli- ğine taharrilerden sonra buldukları- nla veciz şekilde adını — koyuyorlar: Demokratik küfürler! vekili AKİS - SAROL DAVASI İşte, müdahil vekili de bu farazi küfürlerin suçlandırılmasını istemek- tedir. Fakat acaba, hangi akustik i- çinde sadalandırılmak istenirse isten- sin yani ister devamlı iğneleyici neş- rıyat ister demokratik küfürler den- sin, bu yazıları demokratik memle- ketlerin kanunlarından iktibas edilen gerekçelerle muayyen fiilleri suçlan- dıran bir kanunun esprisi içinde fara- ziyelerle suç saymak da mümkün o- labilir mi? Dâvanın ruhu bu nokta- dadır. 6834 sayılı kanunun cevaz ver- ediği ve icrasını suç addettiği hu- suslar hangileridir? Kanunda yazılı olan tecavüz ve hakaret suçlarının belli unsurları yok mudur? Sübjek- tif kanaatlerle mi bu suçlar taayyün eder? Ve gerçekte AKİS'teki yazı- ların mahiyeti nedir? Yoksa 6334 sa- ydı kanunun yeni bir polıtık adalet getirdiği mi farzolunuyor ? Müdafaanın birinci Muhterem A vazifesi -Hâkimler! Bu noktala- mecmuasında çıkan yazdasın 6334 saydı kanun muvace- hesinde suç sayılıp sayılmıyacagını tetkik zavıyesınden olduğu kadar a- dalet ihtiyacında olanlarla fikir em- niyetine ihtiyacı olanların da iyilik ve menfaatleri bakımından, vücuh ile aydınlanması esaslı bir ihtiyaç- tır. Çünkü haysiyetlerimiz gibi hür- riyetlerimiz ve hürriyetlerimiz kadar şereflerimiz ve her ikisi kadar da Türk topluluğunun itibarı olan de- mokratik nizamımızın itibarı muvazi surette kanunun ve tarafsız adaletin himayesinde olduğuna şüphe yoktur. Bu bakımdan yukarıdaki — suallerin cevaplarını müsbet şekilde araştır- mağı ve tenkid ile tecavüz arasın- daki mesafeyi son derece daraltan öl- çülerle iddianın suç konusu diye ile- ri sürdüğü yazıları tarafsız adaleti temsil eden Yüksek Heyetinizin nü- fuz eden objektif tetkiklerine şümul- lü olarak arzetmeyi müdafaanın bi- rinci vazifesi saymaktayız. AKİS'in gayesi Vakıaları gözden geçirmeden, daha bir vesvesenin delilini berta- raf etmek lâzımdır. AKİS bir aktua- lite mecmuasıdır. Mecmuanın gayesi- ni gösteren şu satırları ilk sayısından nakletmemize müsaadenizi rica ede- riz: "Gayemiz bir aktualite mecmuası meydana getirmektir. Bir aktualite mecmuası ki, onu okuyan münevver, kendisini alâkadar eden her mevzuu bulabilsin ve bir hafta içinde yurtta olup bitenleri toplu halde gözden ge- çirebilsin. Sayfalarımızı açınız: politika da bulacaksınız, dış polıtıka da, İktisadi mali ve ilh... mlar da. AKİS bu mevzularda en ciddi mese- leleri en cazip tarzda kaleme alacak ve hâdiseleri gazetelerde okuduğu- nuz kuru şekillerinden kurtarmağa çalışacak, onları kendine has bir tarzda isleyecektir, AKİS size hafta- nın en alâka çekici meselelerinde fi- irleri memlekette bir kıymet ifade