14 Mayıs 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32

KİTAPLAR Fatih Sultan Mehmet Tarih yapan adam İZAHLI OSMANLI TARİHİ KRONOLOJİSİ (Yazan: ismail Hami Danişmend. 4 cilt,! — İstanbulda basım tarihleri : 1941, 1948, 1950, 1955. Sayfaları: 530 4 564 * 770 * 593 — 2457; fiyatı 10410419415—45 lira Türkiye Ya- yınevi tarih Serisi, Yeni İnceleme ve Telifler : D. Kitap, — Devletimizin en uzun ve en mühim bir tarih devrini içine alan aynı zamanda CGarbi Asya, Şarki Avrupa, Şimali —Afrika milletlerin- den birçoğunun birkaç asırlık tarihi edan bir kronolojidir. Osmanlı tarihi- nin ve neticeleri Osmanlı tarihine girmiş ecnebi olayların sentetik biri takvimi — mahiyetinde olan — eserde - izahlı kronoloji olması itibariyle - herhangi bir olayın geçmiş ve gele- cek olaylarla alaka ve 1rt1bat1na da işaret edilmekte ve mü hakkında ansıklopedık bılgıler veril- mektedir. Yeni bir dâvası ve tezi ol- mayan kitapta, indi nazarıyelere rast- lanmamaktadır. Belirtilmesi icap e- den vaziyetler ve şahsiyetler için muhtelif tarihçilerin mütalâalarını, yazar, kendi mülâhazalarına tercıh etmiştir. Meselâ, azamet devrimizin en muhteşem timsalleri olan Fatih, Yavuz ve Kanuni gibi büyük 1mpara— torların şahsıyetlerı ansıklopedık i- zahat içinde tavzih edilirken verilen malümatta dahi muhtelif kaynakla- rın karşılaştırılmasından faydalanıl- mış ve olayların neticeleri objektif olarak tesbit edilmiştir. Her didin so- nunda, o çildin ihtiva ettiği devre a- it Vezir-i Âzamlar, Şeyh-ül-İslâmlar, Kaptan-ı Deryalar, Defterdarlar ve Reis-ül-Küttablar 1ç1n cetveller var- dır. Sıra numarası ile tesbit edilmi olan bu cetvellerde, alâkadarların tayini, azil ve ölüm tarıhlerı memu- riyet, müddetleri, milliyetleri ve şah- sıyetlerı verilmektedir. Gene, ciltle- rin sonunda şahıs isimleri; muellıf, e- ser, kütüphane ve ilim müesseseleri; devlet, millet, din ve mezhep, kabile, aile ve muhtelif teşekkül isimleri; yer isimleri için dört ayrı indeks; ta- rih sırasiyle tahlili bir fihrist; fasıl- lar fihristi ve dördüncü cildin sonun- da bibliyografya ile Osmanlı Padi- şahlarının başlıca hususiyetlerini gös- teren bir yazı bulunmaktadır. Eserde, yılların tesbitinde ve olayların sıra- lanmasında milâdi Gregorien takvim esas kılınmış ve hicri tarihler de gösterilmiştir. Kitabın her satırında ilim zihniyeti, milliyet şuuru, alınteri ve sabır müşahede edilmektedir. 8 yıl evvel Tahsin Demiray'un birinci cilt için yazdığı önsözün bir paragra- finı, eserin tamamlanması dolayısıy— le ve ,aynen tekrarlamak uygun ola- cak: "Ömür sermayeleri tuketılmeden büyük eser mi meydana gelir? ö- mürden harcanmadan dâva mı kaza- nılır? Genç ömürler harcanmadan millet mi kurtulur? Gönül ateşleri, demir bedenleri yakıp kül etmeden mili ruh mu doğar?" zevkle okuyabileceği, but bir kaynaktan öğrenmek 1st1yen herkese "izahlı Osmanlı Tarihi nolojisi" ni tavsıye.ederız. ORTAOKUL MEZUNLARI İÇİN ra 1955 Güzel İstanbul Matbaası. sayfa, f iyatı 199 kuruş). Okul seçme ve mesleğe yöneltme bizzat okulların isidir. Maarif Ve- kâleti bunu henuz esaslı bir şekilde ele alamamıştır. "Bir insanın hayat- ta hakiki vazifesini bulamaması, ge- lişi güzel bir işe sürüklenmesi veya hadiselerin zoruyla başaramıyacagı bir işe girmiş olması çok acıklıdır." (John Dewey). Okul ve meslek seçi- mi için aydınlatıcı her eser faydalı o- lacaktır. Bu kitapta, okul ve meslek seçme hususu ana hatlariyle incele- nerek pratik yollar gösterilmektedir. Orta okul mezunlarının girebileceği okulların kayıt ve kabul şartları, gi- riş imtihanları, bu okulların kazan- ğı" meslekler. açıklanmaktadır. 68 dıracağı PEDAGOJİK PSİKOL_O_Jİ YAHUT E ITIM RUHB LİMİ (Yazı Otto Tumlirz, çevıre Kabataş Erkek Lısesı Felsefe öğret- eni Münir Raşit men. İsi aııbul Mayıs 1955 Nurgok Matbaası 128 say- Ja, fiyatı 250 kuruş). mutercım tarafından tesis e- Oğlumun Kitapları nin 5 inci kitabıdır. "Çocuk ve Genç- lik Terbiyesinin yolları yahut Peda- göjinin Psikolojisi" adı ile yayınlan- mış ve mevcudu kalmamış olan kita- bın ikinci basımıdır. İlk basımı alâ- ka ile karşılanan ve Maarif Vekâleti tarafından öğretmen yetiştiren mües seselere tavsiye edilmiş olan eserin bu basımının ifadesi sadeleştirilmiş ve birkaç formalık yazı da eklenmiş- tir. Milletin istikbali demek olan. genç nesillerin yetiştirilmesi ile ilgi- i olan eserin birinci bölümü yazar ve çevirenin önsözleriyle pedago_ıı nin psikolojisinde esas meseleler" e ayrılmıştır. İkinci bölümü müntferit münasebetler: insan şahsiyetinin ma- hiyeti, yetışkının dünyası, gencin dünyası, çocuğun dünyası, egıtım i- şinin mahıyetı ana baba ye çocuklar, eğitim isini başarmanın şartları, e- ğitim işini başarmağa engel olan se- bepler; üçüncü bölüm: topluluk mü- nasebetleri: çocuklar birbirini nasıl tanırlar, çocuklar öğretmenlerini na- sıl gorurler sınıf topluluğu, gençlerin öğretmenleri ile mücadelesi, çocukla- rın Öğretmenleri ile ruhi munasebet- leri, öğrenciler hakkında hüküm ver- me konularından meydana gelmek- Kitabın sonunda "terimler sozlugu vardır.