1 Mayıs 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 34
Buna mukabl! diğer memleketler ne yapacaklır” Müdafaa kat'li bir zururel yine bülgçelerinin mübhim bir kısmımnı bu silâhlanıma işine at şu fark ile ki, demir ve silâh ganayli inkişaf etmiş Mahlanma için ayrılan para daima bir iktisadi harekeli ve olduğuna göre ayıracaklurdı memleketlerde genislemeyi icap ettirirken; beriki memleketlerde hariçten mamul olurak ithal edileceği için bir duralmaya sebep olacaktır. Bu daralma nlhuyet günden güne pahulılaşım ve çoklaşan fenni harp mulzemesi teminden Aaciz bırakacak yo hallâ belki de bu memleketleri illüs ettirecektir. O halde di- ger memleketlerin de istilâcı memleketler karşısında xururt olan silâhlan- ma İsine devam edebilmeleri ye hütgelerinden ayırmaları mukudder olan pararun dabhili sanayide bir genişlemeyi mucip olmuak suretile kismen olsun faydalı bir şekle ifrağ edilebilmesi için her şeyden evvel harp sanaylinin esasını teşkil eden demir sanavini de memleketlerinde kurmaları bugünün kat'l bir zarureli halini almıştır. Dizim göstermek İstediğimiz noklta hasse- ten burasıdır. Bugünkü şartlar altında Türkiyede hir demir mudeni işletmesinin kabil ve kârlı olup olmadığını tetkik icin evseli ihtiyacımızı sonra demir ma- denlerimizin mühtemel serçetlerini ve nihayel işletme tarsile maliyet fi yatını hesap ebmek gereklir ik itbalâtımıız cem'un 20 milyon lira kıyme- n başlıca; 1930 senesindeki demir ve tnde 157.619 londur. Buula 1.780 ton cubuk ve plâk balinde, çelik, 21.9884 » — çubuk ve plâk halinde muhtelif demir. SS3183 x ray 29.543 » — Travers 6.500 » — yarı mamul halde kaba makina parçaları 9.500 » — muhtelif eb'atta yarı mamul parça, L10,5T0 Yekün olup diğerleri yani takriben Go 30 1 nisbeten daha ince makina purçulurile hususi ve yüksek cvsaffa çeliklerdir, 0 halde demir iİstihsulini ve bir de- receye kadar İşlemevi mütcakip bizim memleketl dahilinde istihlâk ede- bileceğimiz mikltar yuvarlak hesap 110.000 tondan aşafı olmiıyacak ve fa- kat memlekette İnşaatın artması nisbelinde bu nim mamul kısımlar da gitlikçe şüphesiz artacaktır. Bu artişı nazarı itibare almasak ve vu- varlak bir hesapla 100.000 ton üzerinde dursak bile bu miktar günde 100 ton istihsal vapacak ve senclik istibsnli takriben 30.000 tonu baliğ olucak 8-4 yüksek fırmı rantabl bir şekilde çalıştırmaya müsailt olacaktır. Bu 100.000 tonun takriben 40-50 biln tonu doğrudan doğruya font halinde imalât veya başka fabrikalara arzedilebilöcek diğer nısfı ise müsalt ener- fi şartlarına malik olan istihsal mahallinde çelik veyn yarı mamul mevnt şekline Hrağ olunabilecektir. O halde biz İhracı düşünmesek (ki İsveç veya Fransa, gibi uzak memleketlerden ithalât yapan komşlarımız için nukliye masrafının bahşedoceği müsalt vaziyet dolayısile bunu hesaba katmak çok mümkündür,) blle kendi dahili ihtiyacımız için demir madeni istihsali ye işletmesi kubildir, 34 TE kd ru: işl ke: le re let yle yel
