1 Mayıs 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 33

Bizde Kok ve Demir sanaylii. I. M. Şevki. Türkiyede demir fiyatma demir istihsali; milli iktisat için büyük bir menfaat ve milli müdafaa için kat'i bit zarurettir ve bu sebeple de be; senelik sanayi programında ehemmiyetle yer almıstır. Çoök geniş enerji kaynaklarına sahip memleketimirzde elektrik ve kömür elmas fiyatına satılırken, zirat istihsalâtımızın her memleketten daha uevuza mal edilmesine ve Türk köylüsü, Türk amelesine dünyanın her ye- rinden daha ucuza bir fiyata çalışmasına rağmen ziraat sanatları istilı- slâtımızın dahi httâ sanaylece çaek ileri olmıyan komşulurumuznk! İle kı- yas edilemiyecek kadar pahalı oluşu cok tabli bir şevmiş gibi görünürken, Yükte ağır ve pahada hafif olan demirin bizde ucuza mul cdileceğinden şüphe edenlerin pek çok olacağı tabildir. Ancak biz bu kanaatta değilir, Ucuz sanayi istihsnlâtını Avrupadan daha ziyade Asya topraklarının müsşnit olduğunu Japonya İsbat etili., Bu hususta Juponya için Avrupaya nazuran yegâne mütelfavyık şart olarak gösterilen zeki, kabiliyetli ve kanatkâr İşci bu memlekette de mebzulen vardır, V hal- de basan fena niyetli insanların propagzadası, bazan kötü idare edilmiş sanayiin verdiği fena misaller yüzünden zihinlere yerleşmiş olan asanayi istihsalâtımızın mukadder pahalılığı» fikrini hesaplar ve talbik edilmis mi- sallerle cerhetmek kat'i bir borç halini almıştır. Demirin bugünkü iktisatta ve hattâ merdeniyette aynadığı rolü ixzaha kul- kışacak değiliz. Bu; aşağı yukarı herkesin bildiği bir şeydir, Keza milli müdafaanın da aneak çelik ve demirle kaim bulunduğu malünı, Fakat bu- rada yalnız yeni iklisnl sisbemlerinde gördüğümüz en can alıcı bir noktayı işaretle iktifn edeceğiz; Dünyu buhranı ve dahu doğrüsü iktisadi istiklâllerini temine uğraşan böir çok memleketlerin sanayi memleketlerinin pâzarı olmaktan çıkmağa başlaması üzerine bu sanavici memleketler iktisadi fsaliyetlerinin lüsmen olkun durmamsı için kendi dahillerinde iş hacmini sun'i olarak genişlet- meğe çalışmıktadırlar, Yen! yollar, yeni inşaat, çok istildük siyasetinin yu- nanda en mühimi olarak bir de harp malzemesi istihealin| roğzultmak gelir. Amerika, Almanya, Italya, İnıilte:c. Fransı ve daha bir çok memlekeller- de silâh, tlayyare, gemi inşaatı için veriler para, buhrann razğmen her se- ne artmaktadır. Du fazla para vakta bir taraftan bu memleketlerin büt- çesini ve vergi mükelleflerini tazyik elmektle ise de diğer taraftan sanayi- de bir inkişafı, bir Yazla istihsali ve islihlâki mucip olduğu için bu rejim- ler için Taydalı görülmekledir. Ve silâhları azalta teşehhüslerinin akim kalması sebeplerini de duha ziyade bu iktisadi sahada aramalıdır, Bu su- retle ayni szamanda memlekellerin müdafaa kabiliveti de arlmaktadır, 3 33