1 Temmuz 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 9

mek İmkânını bulabilmiş, İngilterede ise, inkişaf eden iktisadi hayal bilâ- kis siyas! iklisnl sahasında terkipler yapılmasını imkân vermiş, Fransudn hüyük ihtilâl fikirlerinin bir kısım hür düşünen insanlarda uvyundırdığı! tenkit sgemmesi Fourricr ve Saint - Simon'da komalini bularak, muasır ti- zamın içtlimani bir Lenkidinden haska bhir gey olmuyan Fransız sosyalizmini doğutmuştur. Binasnnleyh, üstüne irtikâx ve kendilerini terkip ettiği bu üç büvük Çikir çereyânının mühiye tine uygun olarak marksizmin de Üüç fikri veçhesi xardır. denilebilir: 1 — Marksixmin felsefesi ve sosyolijisi (diyalektik materyalirm ve tarihi materyallzın) — Tni soayulizm : <Marksizmin siyasi iktisadı. Marksist felsefede, tarihi orjinleri ve mehdeleri itiharile keza üç unsur- dan teşekkül eder: l Maddeyi telâkki tarzı (Telsefe maleryalizmi) 2 — faklşaf kununu (diyalektik) 3 — Tarihi materyalizim (tarihin felsefesi). Marksizm, maddeyi lelükk; larsındaki fikri arjinlerini on sekizinci asrın Fransıx materyulisilerinden ve Alman Tilozofu Ludrir Feuerbach'tan alır. Rütün bu filozollarda asıl olan Çmaddenin evveliyeti ve asliyeti) dir. Bü- tün bu Kllozoflar İnbinti bizzat maddenin kanuniyetlerine göre izalı etbiler. Halbuki duhu evvel veya âvni nesilde yaşayan diğer bir çok filozoflura (meselâ Barclay, Hume, Piehte, Max, Avenarifus v. s.) göre bülün harici â lem, bizim hislerimizin veya tasavvurlarımızın eserinden başka bir şey de- ğildir. Binzenaleyh imnsan dimağının mahsulâtı olun fikirler, telâkkiler ve maddenin, maddi kanunlara tâhi olan bir parçasından başka hir şey de- Fildir. iBnnenaleyh insan dimağınm muhsulül olan Likirler, telâkkiler ve felsefi kategoriler, bizim dimağımızda ancak maddenin bir inikâsı olarak teşekkül eder. Şu halde maddeye vücut veren bixim tefekkürümüz ve $t- urumuz değil, hilâkis bizim şuur ve idrakimizi laylı eden maddedir. On sekizinecl asrm Fransıx matervalistlerinde muhtelif şekillerde işlenen ve Ludvig Penerbach'ta bilhassa insanlı: tabiatin münasebeti bakımından tekemmül ettirilen (1) bu felseli maddecilik Mars'ta ayrıca terkip ve ik- mal ulunuarak marksşizmin felsefi esaslarından biri olmuştur. Diyzlektik isşe, marksiszmin felsefesinde (inkişaf) m kanuni seyridir (2). Bu kanuniyot şekli marksizme (Hegel) in, eldealist» Fesefesinden intikal etli. Bu felseleye güre «fikire in yahut «Ruhu-Muhzs w inkisafı, kanuni bir seyir arzeder. Buü s#eyrin haşlıca üç kademesi vardır: 1 — Te (yahut dava) ? — Ântli tez (yahut dayanın nakisı) (1) Marx'ın Ludvig Feyarkach'ın (anlzopolojik Mmateryalızın)i hükkında avyrmca hir esari vardır. (2) Diyalektik kelimesi eski Yunancadaki (diyalog — mümnazara) kelime- sinden gelir,