1 Temmuz 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 31

— ....—...—.—HHHH— —e Milli kurtuluş hareketlerinin bütüncülüğü, menşe ilibarile üniversalizmiln yoyu Taşizmin istinat ettiği reaksvonlar değildir. Bu itiharla aralarında menşe ilibarile farklar vardır. Milli kurtuluş hareketleri hür milletler ni- zamma kavaşmak için dahili ayrılıkları berveçhipeşin tasfiye elmek ister. Bu itibarla meselâ milli kurtuluş devletçiliği, şarktaki derebeyliğin tasfi- yesini ve Türk köylüsünün toprafına, mülkiyetine kavuşmasını milli bü- tünlüğü takviye edici bir hareket telâkki eder. Binaecnaleyh sılıflar ara- gında uzlaştırıcı değil, sınıf tezatlarını tasliye edici bir hareketi temslil eder. » — Milli kurtuluş hareketi ve bu hareketin ifadesi olan devlet, milli vah- detin tahakkukunda kullandığı vasıtalar bakımından normualivister, Milli yahdet içinde fertlerin içilimal ve iktisadi hareketlerini, milli menfaatler nurmımma birtakım normlar, kaldeler ve ölçülerle bağlar, Halbuki ferdiyetçi niszamda iktisadi faaliyetler, ferdin şahsi mes'uliyetine terkedilmiştir. Dev- let, ferdin hareketlerine karşı bitaraftır. Ancak buzı cezai tahdidatla fer- â& müdahale eder. Milli kuruluşu ve milli kuruluşu meydana getirecek olan devletin nazarımnda ferdin başıbaşlağu, nizama lâhi olmaması, kısaca devletin ferde karşı bi- taraflığı milli bülünlüğün tabhakkuku bakımından anocak Tric"i bir hareket olur, Ferkt, milletle beraber hürdür ve milletle beraber mürcileh olacaıktır. ? — Milli kurtuluş devletinin iktisat politikası ancak bir plân çerçevesi âahilinde tahakkuk eder. Plân milli iktisadiyatın kendi kendine ferdiyetçi esaslar dahilinde inkişafının zıddı bir sistemi tazammün eder. Fakat bu plün hiç bir zaman Şahsi mülkiyetin tasfiyesine militeveccihi sosyalist bir plân değil, sudece milli iktisadiyalın kumanda maniyelâlarını (büyük Ba- nayi, transpor, kredi) eline macak, milli iktisadiyatı devlet marifetile bina edeçek bir progrum ulacaktır. Plân sosyalizmde olduğzu gibi kollektif mül- kiyete değil, büyük iktisat fazliyetlerinde devlet mülkiyetine istinat ede- ecektir. Büyük sanayi, transpor, bankalar, ticareti haritiye devletin elinde bulunucağı için, milli iktisadiyata milli menfaatlere uygun bir istikamet yermek her zaman mümkün olabilecektir. Devletin iktisadiyatın kumanda müanivelâlarını eline ulması muhtelif şekillerde alahilir: Dogrudan doğruya Gevlet tarafından tesisat yapılması, imtiyazlar verilmesi, inhlisarlar vaz'ı, mevcut müesseselere iştirak, devlet mümessilleri (yani meeclisi idareler- deki devlet murahhusları) vasıtaslle kontrol, harici ticareti kontrol ilâh. Ruraya kadar verdiğimiz İzahattan anlaşılıyor ki, milli kurtuluş harake- tinin devletçiliği, inkılâpçı sosvalizm gibi proletarya nummlu şahsli mülki- veti tasliye ederek sosyalisi bir cemiyet kurmak davasında değildir. Dev- letçilik tezimizi beğenmiyen resmi ülemanın Kadroyu bolşeviklikle ittiham etmesi bir cehalet yahul bir kasttan başku hir şey değildir. Milli kurtuluş hareketinde sımıf ferdiyetciliği değil, milli bütünlük geyedir, Milli bülün- lüğün milli kurtuluş devletçiliğinin, şu veya bu dar zümrevi menfentler namına istismarı da harcketin dışında kalır. Faşizmi, faşist fırkasınm gah- sında bir borjua sınıfı diktatörlüğünden ibarettir. Bu sisştemde millet de- gil, bir zümre hükimdir. Halbuki, millli kurtuluş nizamında teşkilâti esa- siye kanununda ifade edildiği gibi «hâkmiyet bilâ kaydüşart milletindir». Kadro, eihana veni bir nizam getirecek olan milli kurtuluş bhareketinin, Gazinin yarattığı cihanşamul inkılâbın ideolojik esasları özerinde araş- tırmalur yapıyor, Vardığı netice, bülümden hareket cden bir sosyal devlet- çiliğin milli kurtuluş hareketinin zatında mündemiç bulunduğudur. 81