1 Temmuz 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 53

Kanduralı Hikâyesinin ilk parçası üzerine birkaç söz Hikâyenin şu ilk kısmında göze çarpan hususiyetler şunlardır: i. —O devrin kahramaları, ana- ya, babaya karşı hürmet duygu- sırnda çok huovetli: Kanduaralı, evlenme yaşına gel- diği halde kendisi dileğini ortaya koymıyar. Babasından karar beh liyor. Babası düşünüp — evlenme yaşı geldiğini aöyliyinceye ha. dar içini açmıyor. İçinde bu di- şüncenin varlığı şununla anlaşı- liyor ki babası fikrini ortaya ko- yar koymaz, delikanlı da nmasıl z islediğini hemen — anlatıyor. Demek hi içinden çoktanbaeri dü. şünüpn nusıl kiz alacağını tasar lamış, 2. — Bu tasarlamaı çok dikkata layıktır: Yüzü güzel, vücudü gü zel, cvucimeni hiz aramıyar. Hat. (â öylesini <Cicıbici Türkmen kırzır diye istihfaf ediyor. İstedi. ği kendi gibi kahraman, döğüşü. cü bir hızdır. Türk'te kadınla er- keğin ayırt edilmediğine, hukuk. la ve vazıfede bir tatulduğuna bundan parlak bir delil olamaz. Eğer zaten hazların hahramanlık göstermeleri, Vaşa gitmeleri, düşmana akın e- dip adam kesmeleri, baş getir- meleri Oğuz âdatından olmasa, Kandural?'nin bBöyle bir kiz ara- ması manasız olurdu. Vakaa de. likanlı da, babası da böyle kızı İçoğuzda; bularmır. yorlar, Fakat bu, kahramanlıkta erkekler arasında bile benzeri az olan Kandural!'ya maadil bir ata binmeleri, &u- Dışağuzda kahraman kiz aramaktan ileri geliyor. Yoksa Oğuzda zaten muharip hız olmasa aramaları [".'_y’lll(]l' l'!llrl,['. Şuradan anlaşılıyor kRi Türk'ür eski ananca; kadını da erkek gibi muharip ve kahraman tanımak- tadır. Kanduralı'nın erhkekler — içinde bile benzeri az olduzğumu bhiraz i- leride bütün Oğuz kahramanları arasında yalnız dördünün niküap. iz gezdiği hakkındali fıkradan da anlıyabiliriz. 3. — İzdivaçta ananenin erkek tarafından mal vermek yolunda olduğu da bu hikâyeden anlaşılı- yor. Kanlı Koca ağluna <Rizi sen bul, beğen, ben mal vere. yim» diyor. Trrabzun Premsesi de Kâbin kesmekten buhsediyor. 4. — Canavarlarla döğüşme im- Hihanı, eski hihâyelerin hemen hepsinde vardır. Türk'ler arasında en korkunç sa- yılan hayvanların Boğa, Aslan ve Deve olduğu bu hikâyede p6- rülüyor. Türk mankıbelerinin ne kadar Realiteci olduğunu bura. dan anlıyabiliriz, Öyle muhayyel hayoanlar düşünmiyorlar: Yarısı insan, yarısı balık hayvanlar, ü- tuz husa benzer Zümrütankha'lar, yanan ve khülünden tekrur dağan Kuknuaı’lıır )’ok. 5. — Kanlı Kocanın yüreğinde yiğitlik Ve babalık duygularrnın çarpışması ne güzel göslerilmiş: Önce yenilmesi yüç üç canavar bedeline olımacak bir huz bulun- 5ö