, m (*) tasvir ettiler. Burjua iktisatçıları ise, bu sınılların iktlsadi teşrihini yaptılar, Yeni olarak benim getirdiklerim şunlardır. İsbat etmeğe çalıştım ki, 1 — Bınılların mevecudiyeti ancak musyyan Lurih! islihsal şekillerile kâas kmdir, 2 — Sınıl mücadelesi zaruri olarak proletarya diktatorasına müncer ola- caktir. 3 — Bu diktatora, bütün #ınıfların tmbhasını ve sınıflara münkasam ölmü- yan biz vemiyet nizeminin Kurulmasım temin edecek hir Intikal kudemesi vazifesi görecektir>. Marx, sösyalist devlelin karakterini, bunun bir proleturya — diktatorası olacajaını işaret ctmekle kalmış fakat devletin hükümet sekli üzerinde durmamıştı. Yalnız 1891 «Faris kommünlüz nün bültün işçi killelerini doğ- rudan doğruya temsil eden hakiki bir amele hükümeti gekli olduğuna na- zarı dikkati celbetmişti. Marx'in devlet telükkisine istinaden sosylisşt dev letin hükümet şeklini işliyerek tatbik eden Lezin olmuştur. Bugün sosya- lizmin hükümet şekli alarak «<saviyetizmz kahbul edilmektedir, Anlaşılıyor ki: Hakiki marksist telâkkiye göre sösvalist devlet, prn- letaryanın — sınıf hâkimiyetinden, iİnkilâpçı bir sımıf dikltaltörlüğünden başka bir gey değildir. Burada kelâm hakkı münhasıran proletaryanın elindedir, XEX incl asrın İkinci nısfında bir taraftan amele hareketlerinin seri inki- şafı ve bu hareketler üzerinde sosynlist fikirlerin muasır cemivet bakı- mından tehlikeli tesirler yapmağa, diğer taraftanda liberal plyasa meka- nizmasının inhisreci teşkilâtlar vaslasile kırılmaya — başlamaısı, — devletin cemiyetle olan munaşebeti hakkındaki telâkkilerde Gderin tahavvüller yaplı, Amele smıfının geçen asrın orlalarına doğru gittikçe artan sefaletine karşı devletin, liberal rejimde olduğu gibi bitaraf kalması, içtmali nizamın hakasını tehlikeye düşürçbildi. Nitekim XIX inci asrın ortasında mühim sanayi memleketlerinde keskinlesen amele hareketleri, tehlikeli temayül- ler göstemeye başlamışlı. Kapitalişt cemiyetin sükün ve emaniyetini koru- mak için nmele sımıfiının arzularını biçsut devletin kendisinin tahakkuk ettirmesi ve bu suretle amele sınıfını kendi tarafına kazanması zarureti hasıl olmuştu. Geçen asrın İkinci nisfında devletin amele sınıfı namına ve İşçi kütlelerinin refahını temin etmek maksadile iktisadi ve içtimani hayata yaptığını gördüğümüz müdahaleler işte bu zarnretlerden doğmuşlu Liberal devlet telâkkisi, cemiyetin yeni auldığı İştikamet karşısında yerini tedriccn müdahaleci devlet telâkkisine bırakmaya haşladı. Yeni telâkki nmele sınıfının sefalelinin sebebini bizzal kupitulizmin kendisinde değil, e) Mazx, huradı restorasyoz devrioim Fransız tetiPşilerini kastecmektedi.. Gize, Tiyeri Mine gibi. Duclar, mü'kiyet münasebetlerini tathi lekiyalın esesi nddediyorlarır. hlistli Gito eslyasi mücsseseleri anlamak İçin öemiyetin müuhrelif tabakılarını ve bunların müte kabil münasebetlerini tetkik eimek ve bu içtimsi tabakaları anlamak için de toprak münadttbetlerimin mahivetlal bilmek Mommdırı diyordu. 24