1 Mayıs 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 55

(Bu kadar sağlam ve bu kadar yüksek gelirli kâğıt ne bizde ne acnebi memleketlerinde kolayca bulunur). 1918 dahili istikraz bugün (25 nisan 933) 99 liradır. 1 mayısta kuponu kesilince takriben 96 1/Z2 lira olacaktır, Senede B lira geliren bir kâğıt 97 lira ederse senede 5 lira faiz — 2 lira ikramiye geticen bir kâğıt herhalde 95 ten fazla eder. Küçük bir tena süp ile —— — 15 beher tahvilin kupon vadesinde 135 liraya kadar yükselebileceği keşfedilebilir. Herhalde Borsa fiatımın tahvillerin itibari kıymetini geçeceğini söyle- mok için peaygamberlik etmek lüzım gelmez. Tahvillerin sair fevaidi Tahvili düyun a) Hükümetler her nevi islikrazlar aktederken, bilâhara daha ucuz para bulabileceklerini dürünerek eaki borçlarını tahvil et- mek haleıkını kendilerine ayırırlar (tahvili düyun hakkı). Halbuki hükümetimiz, hamilleri böyle bür muameleden vikaye için bu kârlı işe girişenlerin kârını 1U sene temin ediyor. Yani 10 seneden evvel tahvili düyun yapamıyacağını vadediyor. Vergi mueafiyeti b) Kuponlar ve ikramiyelerin hazır ve müstahkbel bil- cümle versilerden muafiyeti, Müessesatın aksiyon kuponları ©» 9 kazanç vergisime tâbidir. Tevdiat faizlerinden kazanç vergisi Larhetmek gayot tabiidir. Bütün dünyada tatbik edilen bu vergilerin ergeç bizde de tatbik edilmesi muhtemeldir. Fakat hu tahvillerin kupon ve ikxamiyeleri bu vergilerden ilelehet mu- aftır. Tevdiat faizleri üzerine böyle bir vergi ihdaz edildiği vakit bu tahviller kendiliğinden vergi nisbetinde fiatlanncaktırlar. Başabaş kabul ) Bu tahviller resmi devair ve müesseselerce hususi idare ve helediyelerco yapılacak müzayede ve münakası ve mukavele- lerde teminat olarak basabaş kabul edildiği gibi emlaki milliye satış- lnrında da aynı şersitle kabul edileceklerdir. Diter serilere tercihan kaydolunmak hakkı. d) Şimdiki 4.000,000 Tuk A serisinc kaydalunanlar diğer serilere de tercihan kaydolunmak hak- kını nlır'nr, fakat bu keyfiyet hic bir mecburiyet tevlit elmer. Son senelere doğru fiatların yükselmesi. e) Tahviller fiyatının yakın za- manda, Rorsaya kaydolununca, yükseleceğini ispat ettik, Acaba seneler geçlikçe fiat temevvücünün teraayülü ne sekilde olacaktır? Tabil ah- yalde fialım yükselmesi lâzımdır. Misal olarak istikrazın son virminc! senesini nazarı itibara alalım : İtfa plânı mucibince yirminci senenin başında tedavülde takriben 1.000.000 lira #tibari kıymette tahvil bulunacak ve ayni sene aşarı yu karı 200.000 liralık ikramiye terzi edilecektir. (7> 20 demek) Tabiri diğerle 53.000 tahwilden 600 ne piyango çarpacak yani 90 tahvili olan herkese bir piyango isabet etmek ihtimali olacaktır. Bu büyük şans la- bü ki fiatları vüksektir. Bilmema ki, hesabım bilip te 5, 10 lira tasarrufu olan bir kimsc bu fah- villerden bir kaç tane almamış olmak için ne hesap yapmıştır ?.