1 Mayıs 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 34

b) İngiltere, altın asasını, esas itibarile kabul edeceklir ki, Amerika ile Fransa'nın elinde birikmiş olan altınlar para etsin. r ü c) Altın esasına geçilmeden evvel, emtia Fiatlarının yükaclmesi için müş- tecck bir inflasyon hareketi yapılacaktır. d) Emtia fiatlarına göre ayar edilmiş müşterek paranın cn %-ıliî:ra'rîı paritesini, İngiliz ile dolar, müştereken bxılı:w;ı_sı ç-ılıç'—îc.ıl'cln.rdıı-. Cî . hanın en büyük hammadde kaynakları bu iki pacaya göre istismar edil- mekte olduğundan, bu rolün ikisine bıirakılmış oîmaa_ı azın.d_c*fr;ce. tabi- idir. Bu seviye bulununcaya kadar Amerika ve İngiltere'nin elindeki altınlar, bekliyecek, yani ambargo kalkımyacaktır. Kİ B ae e) Fransız fı'ı:ıgln&, altın esaslı pacanın ve alclumum_istikrırlı kı_ymet ölçüsünün mümessili olmak va altın için arz ve talebi st.rhı:st!_'c idare etmek vazifesi verilecektir. Frangın emtia fiallarını tanzim elr.nck ka- biliyeti yoktur. O sadece altının beynelmilel rayicini ölçmektedir, Bunu tehlikesizca yanabilmesi için Fransız bütçesi ile Feansız ticaret müva- inin biraz daha düzelmeleri kâfidir. Bu hususta diğer iki devlet e (meselâ pazar kolaylıkları göstererek) yardım edehilccek meykidedirler, Bütün bu kararcların manazı, besbelli bir şey ki, bu üç memleket arasın- da birikmiş olan heynelmilel nermaye stokunu para esası bakımından müdafaa etmekten ibarettir. Şu var ki, sadece para esası bunu başarma ge kadir değildir. Ayni zamanda böyle bir para esasının bütün millet- lece kabul ett'rilmesinden başka bütün cihan iktisadiyatının yeni başlan işlemeğe başlaması şartlır. Bunun başlıca yolu ise, alacak ve horç meş- elesinin tasfiyesidir. Cünki dünyada, ister memlekeller ayrı ayrı olarak alınsın ister dünyanın heyeti umumiyesi göz önüne getlirilsin tahsil; ka bil olmayan borçların yığını gün geçlikçe büyümektedic, Borçların üde- nemiyeceğini ilân etmek, sermayedarlık nizamı tarihinde son derece tehlikeli bir pröz&dent (misal, teamül) yaratacaktır. Milletler sakıştık - ça, ödeyemiyeceklerini ileri süreceklerdir. Binaenaleyli, borç senetle: rinin muüharrer kıymetlerini olduğu gibi bırakıp hakiki kıymetlorini para esası bakımından ve umumi bir inflasyon selini çözerek düşürmek mevzubahs nizam namına çok daha hayırlı bir harekettir. Fakat bunu yapabilmek için, gümrük tarifeleri, döviz takyidatı gibi en gelleri söküp atmak lazımdır. Bunlar kalkınca, her tarafta azçak kar- şılıksız alan paralar azka arkaya düşüp dökülecektw. Umumi inflas- yan'un nazımları ise>, a) Emtia fiatlarına göre ayar edilmiş para olmak bakımından, dolar ile Sterlinp, - b) Altına göre ayar edilmiş pa'a olmak bakımından Frank. olacaktır. İşte, davanın bu kısmı, Londra konfransı'nın başlıca mevzu onu teşkil edecektir. Bu işte, her üç devletin de yaptıkları müşterek fedakârlık, matlupları” nın büyük bir kısınından filan vaz geçmektir, Bu işte, hes üç devletin de temin ettikleri mMmüşterek fayda, buhrandan sonraki milletler start'ında, eskis; gibi en başta yer almış olmaktır. Bu işte İngiltere'nin yaptığı hususi fedakârlık, karşı tarafın nltırlarını 34