1 Mayıs 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 40

sanayi inkılâbı, mübadelenin dünya mıkyasında bir mahiyet alı- Şi...w U. 8. sSON hi asırlık Avrupa medeniyeliri orlaya getirmiştir.» Hamdi Bey, Avrupanın içtimu? nizamını teşkil eden demokra- Ek normaları da keza tamamile Avrupa'ya haa sayıyoar ve, «Garbin Bendi dışındakilere dağıtamadığı ve .dağıtmamak için çalıştığı sey demokrasi va halk hakimiyeti olmuştur.» diyor. Muasır dünya nizamının «Europacentrigue» vasfını ve demokrasi rejiminin keza Ayrupa'ya has cemiyet nizamının bir ifadesi ol- duğunu daima işaret etmeğe çalıştığımız için, Hamdi Beyin Âyv- rupa medeniyeti hakkındaki bu telakkisini tamamen uygun bu- luyoruz. Hamdi Bey bu telakki mehdainden hareket ederek ser- best mubadele nizamının tarihi inkişafını veriyor. Va nihayet dünya buhranının bu serbest mubadele nizamının nasıl tabit bir neticesi olduğuna varıyor. Ve bu buhranı diğer periyodik iktisat buhranlarından ayıran vasıfları sayarak o da, «aCihan bir buhryan değil, bir bünye istihsalesi yaşıyor.» diyor. Ciharn buhranı, kita- bın her faslında, Ahmet Hamdi Beyin hükümlerinin istinat nok- talarını tesşkil etmiştir. Mamafih Hamdi Bey bu buhranda her memleketir diğerine na- zaran farklı vaziyetini görüyor ve bilhassa milli kurtuluş hareke- tine giren memleketler - yani müstemleke ve yarı müstemlekeler- le iktisaden tabi memleketler - in müstesna vaziyetini kaydediyor. Ve diyor ki, Metropollerde yani büyük sanayici ve müstemlekeci memleketlerde fabrikalar kapanırken buralarda fabrikalar açı- hyor. Bu memleketlein bütün menlaatleri buhranın derinleşme- sinde ve müzminlesmesindedir. Çünkü bunlar esasen kendi milli kurtuluslarını yapmak suretile buhranın bizzat âamili olmuşlardır. Ve bu kurtuluşlarının tamamlanabilmesi müstemlekeci memle- ketlerdeki buhranın devamına ve derinlesmesine bağlıdır. «Buh- ran onlar için bittiği yerde bizim için başlamış demektir.» Bu fi- kir, tamamile bizim fikrimize uygundur. ihan buhranı içinde mukadderalı birbirine zıt iki nevi memle- ket (1 - Metropoller. 2 - Milli kurtulus mücadelesi yapan memle” ketler.) olduğu gibi buhrandan sonraki dünya nizamında da her memleketin tamamile diğerinden farklı bir iktisadi ve siyasi ni zama tâbi olacağı fikri, bizim de esaş fikirlerimizden biridir. Yalnız Hamdi Beyin buhranı izahında kendisile aramızda bazı 10