1 Mayıs 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 41

meltot farkları vardır. Bize göre buhran: (1) «İstihlak eşyası yapan istihsal ületlerinin imalâtı ve terakkisi ile istihlâk maddelerinin sürümü arasındaki nisbetin bozulusudur.» Halbultâ Hamdi Bey buhranı (Kâr) ın durması ve (Fiyat) kanali ile izah ediyor. Fakat kâr seviyesi ve fiyat kanalı hareketleri se- bep değil, neticedir. Bu neticenin altında istihlâk eşyası yapan istilsal aletleri imalâtile istihlâk cesyası sürümü urasındaki nisbet yardır. Ahmet Hamdi Beyin müstemlekelerle metropoller arasındaki te- zadı, yani milli kurtuluş hareketleri üstündeki izahlarında tama- mile kendisile beraberiz. Bunlar bizi teyit va müdafaa edici güzel tahlillerdir. İktisaden ileri ve geri memleketler arasındaki tezat, hiç şüphe yok ki, bütün tezatlardan mukaddemdir. Ve bütün te- zatların anasıdır. Müstemlekeci memleketlerdeki büyük sanayi kesaleti ve onun mahsülü olan proletarya mücadelesi ve sosya- lizmi hareketleri gıdasını bu müstemleke tezadından alır. Türkiye bu tezada isyan ve onu tasfiye etmek için kıyam eden memleketlerin önünde ve başındadır. Müstemleke tezadının ön plâna alınışı, Türkiye'de inkılâp fikri- yatının bir eşeridir. Ve cihansümul fikir hareketi namına da bir merhaledir. K a dr o, cemiyet izahının bu sahasında öncü olduğu bu fikrin intişar ve tesir hudutlarının arttığını görmekle cidden sevinir. Yalnız Ahmet Hamdi Bey muasır tezatları sayarken şöyle bir tas- nif yapıyor: Müstemleke tezadı. Sınıf tazadı. Farklılık tezadı. Buradakı farklılık tezadı, iki insan, iki müessesc, iki istihsal şu- besi, vahut iki memleket arasında tekmik tarakki ve ihtisas bakı- mından gelen farktır. Halbuki bu fark, milli kurtuluş hareketle- rini alâkadar ettiği niszbette müstemleke tezadının içindedir. Ve daha ziyade içtimaiyet değil, nazari iktisat mevzuudur. Meselâ ) A:ıkılâp ve Kadrc. Yazar: SŞevkez Süreyya, Buhzan baksini okuyunuz. 41