1 Mayıs 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 29

kaç senenin mürurundan sonra Lezahür eltiği için aşağıda korcelasyon hesabile tartip ettiğimiz cetvelin başındaki meselâ — 2 işnreti altın İk Hhsalile fiatlar arasnıdaki münasebetin iki sene iklen sonra mulra- yese edildiğini ifade etmektedir. Senu — İ A hısl hsah ve fiatlar ; Alrın 1 l ııI tatlar | OdİİL- o1 0.284- 0.27) — 0.11 O10 | Celvelde görülüyor ki, korrelaryon milteakip senelerde azami * 27 dir Halbuki çok harsax ve ihtiyertle bir statikçinin, ciddi bir münasebetin mevcudiyelim ancak 0.80 den sanra kabul edebildizini nazarı itibara alırsak, altın istihsalile fiatlar arasmdaki rabıtasızlık kendiliğirden tezahür eder. Butada iki kemmiyet arasındaki rabıta, Cabıta denecek kadar ehemmiveti haiz değildir. Konjonktürün ritmi (rhvthmus) ve iktisat faaliyetlerinin birbirlerile olan mütekabil rabıtası erasen —mlli iktismtta bütün iktisadi hadiselerin birbirlertle muayyen bir korrelaa- yonda bulunulmusımı zaruri kılar. Bunim *'cin bırvadaki iki kammiye! araşodaki mimasebet pak elix'? olsa bile umumt ilktiznt vevininim zmrurt bir neticesidir. Buraya kadar verilen izahaltlar anlasılıyar ki, altın istihsalile fiat'er arasında bir rabita hulunduğzu iddiası boş bir tddiadır. Ri hüyle olunca Türk parasınm kıymetindeki temevvüçleri yahınt dünyadaki ve Türli- ve'deki buhranın sebrplerini altınm istihsalinde asamanın mananızlığı kandilizinden anlasılır. Biz isterdik ki *#Talâtı boy Türk şenmiyatini h'- bir prejüjeye bağlanmadan itetkik ctsin ve hize Türk parasınır arijin| izahlarını versin, Bunu böyle yapmadığı iç'ndir ki <Talâr» hey H biri tutmıyan, vaktalarla teeyyüt etmiyen ve garahete varacak dererc haf hükümler ortava armışlır, <Talât» bey, istinat ettiği nazariya icabı olarak hükümlerini bülün mil- li iktizat davalarına da tesmil ediyor. Kanlı bir cidalle kazanılmız bir milli jetilelâlin iktisadi #fadesi alan milli -,_—_ıiimrük tatiklâlini, milli iktisat istiklâlini ceffülkalem hiçe indiriyor. Paramızın kıymetini korumalk icin mutlaka gümrükleri açmak Tâzımmıs. İthalât serbest olmanlı imis. Mem- leketi ancak liberal iktisat kurtarabilirmiş ilh. Muharririn ifadelerini eynen nakledelim: «Serbesi mübadelen'n temin ettiği faide hat'idir. İsbat edilmiştir. Denilebilirki, her zaman va her mekânda bu faide meurutfur. Fuhat buna zıt olarak himayenin de fa' deleri vardır. Ancal bu faide kat'i değildir. Bazı sartların #iücudile kar imdir. Eğer bu şartlar mevcutsu himayenin favdası sarbest müherlele nin faydasını gecebilir. Eğer mevcut değilse milleti zarara sokar. Hi mayeden fayda beklemek icin himayeye başlamak zamanının geldiğini iyica tayin elmek lazımdır. Her hükümet her zaman himayecilik etmek- le sanayi ihtas edemez. İthalâtı da ihracatı da azalır, terakkısi baş.tle- şir. Himayeye başlamak icin ziraat oldukca inkişaf etmeli, nüfus ziran! devrindeki azami kesafeti bulmalı, irfan seviyesi muayyen bir dereceye 29 a . —