İnkılâlımı ideolujixi, Darülfünun İnkılâp hassasiyeti ve a . Cavit Bey iktısatçılığı. " Sevket Silreyya Geşen ay içinde «Türk iktisatçılar Cemiyeli» İstanbul merke- zinde bir konferans verildi (2). Bu konferans, Azaoğlu Ahmet Beyin Cümhuriyet gazetsinde bize karşı yürültüğü «Devlet ve fert» münakaşasının İktisatçılar Cemiyeti kürsüsüne de nakli mahiyetinde olmakla beraber, bizim Ankara'da bulunmamız sebebile bittabi karşılıklı bir fikir mücadelesi mahiyetini alama- dı (3). Fakat çabuk bir hedef değiştirilmesi suretile yeni iktisat mefhumunun, yeni devlet mefhumunun ve bilhassa iktisatta dev- let teşkilâtçılığı prensiplerinin sarih ve şiddetli bir tenkidi şek- linde başladı ve bitti. Filvaki sathi manzarasına bakılırsa, bu konferansın üstünde durulmaya değr bir veçhesi yoklur gibi gö- rünür. Filvaki, bir bakısta bu konferans, Azaoğlu Ahmet Beyin 1910 senesindenberi tekrar ettiği notların, bu vesile ile bir de- fa da Türk İktisatçılar Cemiyeti azasına okunmasından ibarel gibidir. Bu konferansın siklet merkezi bir bakışta, insanların, iptidat cemiyetlerden mütekâmil cemiyetlere nasıl geçtiği, İn- giltere'de Kralların ferdin halkkkını kabul ederek millete nasıl hürriyet verdiği, Şarkta ise hükümdarların ferdin hakkını in- kâr etmeleri yüzünden bu memleketlerin nasıl esarete düştü- &ü (4) İngiltere, Amerika, Almanya gibi demokratik memleket- (di Bu nushada çıkacağını bildirdtiğimir (Kshadıkehf uyanıyor.) yazısının neşe vi daha ronraya bizakılmış ve bu yazıda cle alınan bohislerden yalnıs bir zısmı ihtisar edilerek burayn konulmuşlur. (2) Kottferanam: Ağaoğlu Ahmet bay. Mevzu: Devlet ve fert 13) Azagalndan bulunduğumuz ik tçozlar cemiyeti bu bouhis üşlünde bislim da bir konferans yapmamızı istemlatir. (H Faknt het nedense İngillere'de kırallarım Iİnzaniyetli olması ve memleakete lerini inlüşaf ettirmeletile, şarkla hükündarların lstibdada meyletmeleri ve mem- Jeketlerini bilhassa gşefik ruhlu İnetlik kırallarına kaptırmaları, tarih içinde aynı zamaına tasadüf ediyür, İngiltere'de Ticnil sermayenin Lıklşafı ve daha gonra da Müakluaların kesşdile sanayi kapitalizminin tesisi deyrine razllıyor!... 5