1 Şubat 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 13

O halde, bizim Âli iktisat meclisimiz nasıl bir teşekkül olmalı- dır? Türk Âli iktişat meclisi, ancak Türk iktisadiyatının bir nevi «Erkanı harbiye dairesi» olduğu takdirde, bizim ihtiyaçlarımı- za cevap veren bir müessese mahiyetini alabilir. Askeri manasında Erkânı Harbiye dairesinin vazifesini, milli hudutlarımız içindeki istiklâlimizi, her hangi bir harp ihtimali- ne karşı müdafaa edebilmek gayesile milletin ve memleketin in- san ve madde kuvvetlerini planlı ve hesaplı bir surette hazırla- mak, yetiştirmek ve teçhizatlandırmak olarak umumi bir suret- ta tarif etmek kabilse, bir İktisat Erkânı Harbiye dairesinin va- zifesini de şöylece formüle edebiliriz: Milli kurtuluş hareketini muvaffakıyetle başarmış olan Türkiye- nin, bugünkü garp medeniyetinin içinde bocaladığı sınıf kav- gaları ve iktisat anarşisi çukurlarına düşmeden, en az zaman, en az emek sarfederek, en rasyonel bir millet iktisadiyatına va- rabilmesi hedefile, bütürn tabiat ve iş kuvvetlerimizi plânlı, mu- vazeneli ve hesaplı bir tarzda sevk ve idare etmenin esaslarını hazırlamak. Bu tarife göre, Türkiyenin iktisatça inkişafında güdeceği yol ve bu yolun üstünde varmak istediği hedefler, bu günkü garp me deniyetinin güttüğü ve vardığı hedefler dezildir. Bu cıkış prensipini iyice tesbit etmek zarüretindeyiz. Eğer, bugünkü garp milletlerinin iktisatça inkişaf seyirlerin? kendimiz için bir örnek olarak alır ve sadece onları taklit et- mek hevesile hareket edersek, o vakit böyle bir Âli iktisat mec- lisine zaten lüzum yoktur. Çünkü, garp milletleri bugünkü sevi- yelerine ve akıbetlerine Âli iktisat meclisleri olmadan vardılar. Oralarda millet iktisadiyatlarının talihi, serbest pazar sşartları altında inkişaf etti. Serbest pazar şartları altında inkişaf eden bir iktisat bünyesi içinde de bir taraftan milletlerin birbirlerine düşman cepheler halinde sınıflara parçalanması, diğger taraftan milletlerin müstemlekeci ve müstemlekeleşmiş milletler halinde farklılaşması zaruridir. Teknik bakımından rasyonel bir iktisat cihazına malik bulunan Almanya'da bu cihaz, bir millet iktisadiyatını temsil etmez. Bu 13