1 Şubat 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 28

OCihan içinde Türkiver Para teziniiz ve Prof. Wagemann. Burhan Asal,. SŞevket Süreyya'nın «500 milyon liralık Türk bütçesi» — yazısı çıktıktan sonra, etrafına bir yığın seyirci topladı. Hepsinin ha- linde, masallar dünyasından çıkagelmiş bir acayip mahlüku seyre dalmanın ve muhakemeye hir türlü sığdıramamanın ağzı- açıklığı vardı. Sihirbazın biri mi idi ki, bu Şevket Süreyya, 500 milyonluk bir bütçeden bahsediyordu? Kimi, böyle dedi. Kimi, zavallı meczuba acıdı. Fakat kimi de, «Vay, suü niyet sahibi!» töhmetini yapıştırarak ayrıldı. Bu, bir ciddi teklifin, teklifi ya- panla birlikte bir panayır eğlencesi telâkki edilmesinin, ne ilk ne de son misalidir. Bize mahsus bir takrdir usulüdür. Frenkler, bu gibi kararlarında daha tutukturlar. Çünkü onlar, işin dısyüzü- nü müdafaa ettikleri zaman dahi, saklı kalmasını istedikleri iç- yüz hakkında malümat sahibidirler. Bizde, öyle değildir. Bizde, fikirler ve bilgiler ile değil, fikir ve bilgi izmaritleri ile geçin- mek, ötedenberi âdettir. D Şevket Süreyya, o yazısını yazarken, hiç şüphe yok ki, para'nın hakiki manasına ve hakik? rolüne dayanıyordu. Ve muhakkak ki guantitâ nazariyesine bağlarımıyordu. Nasıl bağlanabilirdi ki, ancak muayyen bir devirdeki para'yı izah edn bu nazariye, o devirden hem evvelki hem sonraki paraların kaidesini vermek- te aciz göstermekledir. Hattâ, iktisat ismini verdiğimiz münase- betler manzumesi hakkındaki bilgilerimiz gittikçe daha büyük bir vuzuh ve sistemlilik kazandıkça, kemiyet nazariyesinin Oo muayyen devirdeki parayı dahi tek başına izah edemediğini ve ona olan bir zamanki itimadımızın sadece serbes! mübadele gibi kendi kendine ve tabiinin haricinde işler bir nizamın esrarlı ato- 28