1 Şubat 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 22

arasındaki bağların kopması, devlet maliyesi noktai nazarından da varidat membalarının daralması olduğu kendiliğinden an- lışıllr. Fakat köyün kendi içine çekilişini Anadolu'nun her yerinde müşahede etmeyiz. Öyle yerlerde öyle müstahsiller vardır ki, münhasıran bir veya iki mahsulün istihsalinde ihtisaslaşmışlardır. Bütün sây faaliyetleri, bir veya iki mahsulü islihsaline göre orga- nize edilmişlir. Meselâ, münbasıran tülün, münhasıran pamuk, münhasırarn üzüm isliksal edn müstahsiller gibi. Bunlar için za- H iktisada avdet imkânı yoktur. Çünkü, ellerinde yalnız üzüm yetiştirdiği tek bir baz, yahut tütün istihsal ettiği tek bir tarla vardır. Bütün kazancı istihsalinde istihsaslaştığı bu tek mahsu- le tâbidir. Ekseriyetle kasabalarda bulunan bu tip müstahsiller, mahsullerini satamayınca, aç kalmaktan başka bir kabiliyet gösterememişlerdir. Halbuki, mütenevvi mahsul yetiştiren yer- lerde ve köylerde bulunanlar ise, hayvanlarından, tarlalarından istifade ederek zati ihliyaçlarını karşılamaktadır. Pek mahdut nevide mahsul islihsal eden kasabada zatf iktisada avdet şeklin- de değil, içtimat farklılasma şeklinde bir bünye tahavvülü var- dır. 2 — İçtimai farklılaşmada müstahsillerin mühim bir kısmı is- tihsal vasıtalarından yani mülkiyetlerinden tecerrüt ederek iş kuvvetini satan müstahsiller haline gelmektedir. Emtinsını sata- mıyan fakat mutavassıta, murabahacıya olan borcundan dolayı elinden bütün istihsal vasıtalarını borcuna mukeabil alacaklısı- na devreden müstahsil, yaşamak için ancak kol kuvvetini sat- mak mecburiyetinde kalmaktadır. Bugün ânadolunun hez ye- rinde böyle binlerce köylünün, şehirlere yahut diğer iş merkez- lerine, demiryolu inşaatı olan yerlere akın ettiğini görmekteyiz. Uzağa gitmeğe lüzum yok. Ankara istasyonunda sırtlarında yorganları dolaşıp iş arıyan köylülere her gün tesadüf ediyoruz. Memlekette iş olduğu takdirde böyle bir içtimat farklılaşmada müstahsilin bir dereceye kadar aç kalmasına belki imkân bulu- namazdı. Fakat bugün Türkiye, is sahası pek dar olan bir memle- kettir. İş sahasının vüs'ati ile artmakta olan «istihsal vesaitinden mahrum küöylünün» adedi maküsen mütenasiptir. Bu vaziyet an- cak bir fakirlesme (Pauperisation) tevlit etmektedir. 1932 senesi- nin başında Urla ve Kemal Paşa kazalarındaki yoksulluk bunun 22