1 Şubat 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 18

Anadolu köyünde bünye tahavvülü. İsmail Husrev Üç senedenheri devam eden dünya buhramnın Türkiye köy ik- tisadiyalında biri iktisadi diğeri içtimal olmak üzere iki büyük bünye tehavvülü yapmakta olduğunu en basit bir müşahede ile teshit etmek mümkündür. Anadolu'nun gübeğinde, meselâ, Ân- kara'ya seksen doksan kilometre meşafedeki köylerden her han- gi birinde kısa bir misafirlik, köylü ile samimi bir konuşma, böy- le bir müşahede için kâfidir. Bu göze batacak kadar sivrilmiş olan hâdisenin birincisi, köy- lünün kendi içine çekilişi, ikincisi de, içtimat farklılaşmasıdır (Differenciatton). 1 — Köylünün kendi içine çekilişi. Emtia iktisadiyatının esas vasfı, köylünün istihlâk etmediği maddeleri istihsal eltmesidir. Meselâ münbazıran fındık istihsal eden bir müstahsil, fındığı zali ihtiyaçları için değil, pazarda satmak için yetiştirir. Ada- na'nın pamuk, Aydın'ın incir, Manisu'nın üzüm, Samsun'un tü- tün müstahsilleri de öyledir. Emtia iktisadiyalında müstahsil, yiyecek ve giyecek ihtiyaçlarınm hepsini, sattığı emtianın nakti mukabilinde pazardan tedarik etmek mecburiyetindedir. Ak- si takdirde istihsal ettiği tütünü, pamuğu, kendi yiyemiyeceği için aç kalır. Köylünün istihlâk ihtiyaçlarından maada istihsal ihtiyaçları da vardır: Sây âletleri, sun'i gübre ilh. gibi. Bun- lar da zati istihsalle dğil, pazardan satın alınmakla temin olu- nur. Binaenaleyh, emlia iktisadiyalında köylü, satın aldığı is- tihlâk ve istihsal maddeleri vasıtasile iatihlâk ve istihsal mad- deleri sanayiine pazar olmakta ve sattığı zirai maddelerle de bilmukabele bu sanayii kendine pazar yapmaktadır. Bu mü- tekabil münasebette küylü ne kadar çok ve kârlı satış yaparsa «tekrar istihsali» (reproduction) için sanayi emtiasına © ka- dar fazla talep izhar edor. Binaenaleyh bütün küy iktisat sü- jelerinin (zirai madde müstahsili köylülerin) mütekabil pa- 15