1 Nisan 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 30

vurarak ve takyidi vasıtaların yanma bile yanaşmıyarak müba- deleyi ihracatları ve umumi muvazeneleri lehine: muvakkat ta olsa, halleylemektedirler. Meselâ İngiltere, Amerika, Japonya. B Kısaca beynelmilel mübadeleye bugün hâükim olan anarşiyi ve bu anarşiyi hiç olmazsa hafifletmek için baş vurulan çareleri anlatmak istedik. Yazımızın neticesine,. hep mübadele ve mü- badele usulleri çerçevesi dahilinde kalarak ta varmak mümkün dür. Fakat bu, hem sathi, hem birtaraflı bir hareket olur. Mübadele. iktisadın ancak bir safhasıdır. Ve eger bu safhada bir takım hastalıklar görülerek bunların izalesi için mütemadi yen yeni yeni çarelere baş vuruluyorsa, şüphe edilmemek lâ- zımdır ki: hastalıkların asıl kökü. iktisadın kendisine gömülmüş durmaktadır. Beynelmilel mübadelelerin daha ziyade beynel. milel mücadeleler şeklinde cereyan elmezsi de, bundan başka ne- ye delâlet eder? Uyanık memleketler. mübadele isimi hiç bir zaman tek başına yahut mücerret olarak cle almıyorlar. Mübadelenin istihsalin bir fanksyonu olduğunu bildikleri için. asıl dikkat ve gayretlerini istihsal davası üzerinde teksif ediyorlar. Muhakkak ki. bir şeyi iyi yahut kötü şartlar altında, kolay yahut güc olarak mübade- le etmezden evvel, bu şeyin. istihsal edilmiş olması lâzımdır. Bu şeyin kötü yahut pahalıya istihsal edilmiş olması: ne süp- he ki, derhal, onun mübadelesi imkânları üzerinde müessir ©- lacaktır. Öyle emtia var ki, bunların istihsalinden bazı memleketlerin vazgeçmeleri İâzımgelmektedir. Bu lüzumu tesbit etmemek bu hatayı işleyen memleketleri. canevinden vurabilir. Keza. öyle emtea var ki. bunların satış fiyatlarında her hangi bir yükselmeyi beklemeck gafletin bizzat kendisi demektir. Umumiyetle. cihanın istihsal bünyesinde bir çok tebeddüller olduğu ve bunların esasını bazı memleketlerin sanayileşmeleri teşkil ettigi gibi; buhran fiyatları diyc anılan bir çok fiyatların da, kendilerini gittikçe normal fiyatlar olarak kabul ettirmis bulundukları da ayrıca bir hakikattır. Binaenaleyh, bazı memle- ketler bazı emtianın istihsalinden vazgeçmek zarureti karşısında kaldıkları gibi, hemen bütün istihsal sahalarında da, istilsal şart- larımnın düşük fiyatlara intibak ettirilmeleri ve her hangi bir ka- 30