1 Nisan 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 14
Millet İktisadivatı Hi Belediyeleştirme. Dr. Vedat Nedim. Liberal belediyecilikte clektrik, havagazi, su, münakale va- sıtları, telefon, rıhtım gibi şehir işletmelerinin imtiyazlı sirketle re ihalesi esastır. Bizde ise bütün bu, yüksek sermaye plâsman- larına ihtiyaç gösteren müesseseselerin ecnebi sermayelerine terki, aşağı yukarı teamül halini almıştır. İlle Osmanlı İmparatorluğunda bu gibi işlerin mahiyeti, icapları ve avakibi hakkında hiç bir fikri ve kanaati almıyan hükümet- lerle ecnebi aermayedarları arasında akdolunan uzun vadeli mu- kavelelerin zararlarını ve ceremelerini, irsi, ve müzmin bir has- talık gibi, taşıya gelmekteyiz. Halbuki modern belediyecilikte asıl olan, belediye işletmeleri- nin belediye mülkiyetinde ve belediye idaresinde bulunmasıdır. İmtiyazlı hususi şirketlere verilmiş teşebbüslerin belediye- leştirilmesi debelediyeciliğin A. B. C. gi hükmüne girmiz- Hir. Şehrin suyunu, ışığını, münakale vasıtalarını, telefonunu yaban- cı ve hususi teşebbüslere terkeden belediyeler, çocuklarının ba- kımını ve terbiyesini beslemeler elinde bırakan analara benze- tilmektedir. İktisat siyaselinin devletçi olduğunu iddia etmiyen memleket- lerde bile belediye işletmeleri -ekseriyet üzere- belediyelerin elinde bulunuyor. Nerde kaldı ki; bizde bu belediye işletme im- tiyazlarının bir çoğu ve en mühimleri. iktisadi isştiklâlimize ma- lik bulonmadığımız zamanlardan, Osmanlı İmparatorluğundan miras kalma birer iatismar mukavelesidir. Belediye işletmelerinin hususi ve yabancı ellerde bulunması ade- tâ mistik bir zaruret olarak telâkki ve tedkin edilegelmiştir: 14
