1 Nisan 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 16

Âmme hizmeti mücsseseleri mahiyelinde olan şehir işletmeleri- nin belediye mülkiyetinde ve belediye idaresinde bulunması. yalnız bu müesseselerin halk ihtiyaçları ve menfaatleri bakı- mıindan. nüfus. sıhhat, iktışat. cnerji siyasetleri bakımından da- ha iyi ve daha maksatlı çalışmaları için dezil- ayni zamanda şe- hir namma bir milli sermaye terakümü, ve bütçe bakımından da ehemmiyetlidir. Bugün İstanbul gibi mühim bir belediyemiz. sadece bülçesinin darlığı yüzünden bir çok şehir ihtiyaçlarmı ihmal ctmek. bir çoak tasavvurlarını tahakkuk ettirememek mecburiyetinde kalıyor. Buna karşılık, imtiyazlı şirketler elinde bulunan şehir işletmele- ri senelik plânçolarını kârla kapatmakta devam ediyorlar. İmtiyazlı sirketlerin işletme prensip lerini şüylece fodmüle ede- biliriz: a - Tesis sermayesini mümkün olduğu kadar çabuk amorti et« mek, b - Yeni sermaye plâsmanlarından mümkün olduğu kadar ka- çırımak. c - Mesarifi umumiye ve mübayan masraflarını mümkün olduğu badar yüksek lutmak. d - Hakiki kâr mıktarını incelmiş bir plânço tehnikliğile gizle- mek. . Müstehlik zararına bir Fiyat politikası gütmek. e ? - Mamlaket haricine azami sermaye muhacereti yapmak. Memleketimizdeki imtiyazlı şirketlerin bu bakımlardan tetkiki- orjinal bir doktora tezine mevzu teşkil edebilecek kadar entere- san ve ibaretlidir!. Meselâ, Terkos su şirketi. İstanbul halkının ve şehrinin zararına olarak yeni tesisat yapmaktan daima kaçınmıştır. Buma mukabil idarevi cline alan belediye, derhal tesisat faaliyetine geçmiş ve az zamanda İstanbul su meselesini hal cedebilecek bir siyaset takibine koyulmuştur. Hemen bütün imtiyazlı şirketlerin memleketlerindeki malzeme fabrikalarile anlaşmalar yaparak mübayaa ettikleri malzeme için hkususi faturalar tanzim ettirdikleri iddia olunmaktadır. Bu 16 za -» di ue “vağ l e Gel Öi a Pi eef — aö f