1 Nisan 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 51

tan kurtulmadığımız arapça, farsça şüzlere karşılık acramak için açılmıştır. Bu ankete bugün kullanılmıyan, eski kitaplarda yaslanan sözler girmiyecektir. Doğrudan doğruya ltürkçe karşılığı bilinen. her- kesça kullanılan sözler de girmiyecektir, Bu iki ucun orlasında kalan sözler, bunların üremeleri ve birleşikleri hesaba konulmayınca, aşağı yukarı 1000 kadar tutabilir. İşte bu 1000 kadar söze Türkço karşılık aranmaktadıe, Ankele gelen karsılıklar, halk ağzından, eski kitaplardan derlenen sözler, hep bir araya konarak bunlarla bir sOşmanlıcadan Türkçeye karşılık kılâzu zus yıpıl:u'.*ıl(lıı.'. Bu kılağuz, bugünkü yazarlar için kolayca açılıp karşılığını bulmakta güçlük çekilen bir sözü türkçe anlatacak karşılıkları bulmağa yarıya- eak bir el kitabı oluacaktır. Hergün 12 - 15 söz ortaya konarak yapılan listelerin bir çoğuna gün- lük gazetelerde karşılıklar vazılmış, bi takımının karşılıkları Di) Ce- miyoetinin bu işle uğrasan komilesinde sıraya bile konmuştur. Ayda bir kere çıkan <Kaderos: da bu İlistelerin karşılıklarını hasmak, anket işinin istediği çabuklukla uyuşamaz. Bunun icin okurlarımızdan bu listelere bulacakları karsılıkları doğrudan doğruya Ankara'da T.D.T, C, tine göndermelerini dileriz. Karşılık bulmada göz önünde tutulacak noktalar şunlardır: 1. —— Her söze karşılık ararken, o sözün düşünüsce yakırlarını düşün- melidir. sÜmil> sözüne karşılık arıyorsak buna yakın olan <Emel, Arzu, Heves, Temenni: gibi sözleri, bunlar arasındaki ince ayrılışları düştün- meliyiz. O zaman bunlara göre karşılığımı aradığımız sözün tam ne demaek istediğini belirtmiş oluruz. 2. — Karşılık aradığımız sözlerin bir de aksi manasını aramak ayi olur. «<Ümits ile «yeis, fütur» gibi düşünceleri bir araya koyarsak bulacağı- mız karşılık daha doğru, daha canlı olur, 3. — Rulunacak karşılığın duyulmamış söz olması lüzım değildir. Yeni- lik atılışmın ilk verdiği hızla, dilimizde karşılığı bulunan sözlere bile yeni kılıklar vermeğe çalışanları görüyoruz. Öledenberi kullanılıp duran :sergi> aözü varken yenilik olaun diye «şerim: demeğe kalkmak yersizdir. Elde kullanılır karşılığı bulunanları onlarla karşılamak en doğ ru yoldur. Böylesi bulunmıyan yerlerde yeni söz yaratma yoluna gidi- lebilir. Bunda da, elden geldiği kadar, her türkçe eki, en çok gördügü işte kullanmak daha eyi olur, sİratls yerine «gelir; sözünü ötedenberi kullanıyoruz. Artık buna başka karşılık aramak istemez, Buna bakarak emasraf» inçin da «gider: diyiveririz. 4. — Karşılıklar, Histe liste sıralandığı için her listeye bulunacak kar- şılıkları ayrıca yazarak, cemiyele göndermek, milletin en öz ve en or- tak işi olan dil işinde emeğim geçsin diyenler için bir borçtur. Okurlarımız arasında kimsenin bundan geri durmıyacağına inanıyoruz. c —