1 Nisan 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 50

Di k (ç eSsİ Türk dilinin ana çizgileri. İbrahim Necmi. En yeni, en ileri bilgi yolları, insanlığın tarihine bambaşka Lir yön verdi. Medeniyetin iİlk kaynaklacımı Ortaasya'nın binlerce yıllık ku- raklık yüzünden tanılmazlaşmış kıyılarında buluyoruz. Tarihe ilk medeniyet atılışımı veren toprağın ve budunun, dillerinde birinci kaynağı olduğunu seziyoruz. Avrupa'lıların yüzyillerdir. ara dıkları «İlk anadili» bir türlü bulunamıyocrdu. Türk dilini bilgi yallariyle derinleştirince bu ana kaynağın kendini gösterceceğine inandıracak kadar köklü belirişler görüyaruz. Kendi dilimizin yalnız bugününü değil, bütün geçmişini d_e aramak, herkesten önce biz, Türklere düşer. Alman'ların, Rus'ların, İngiliz'lerin araştırmaları önünde utanacak bir eksiklikle boyun eğemiyccck kadar kendimize güvenimiz vardır, Tarihin en yeni yolunu açan Türk görüşü, gene o teze dayanarak dil biliminin bu geniş araştırmasında çok ya” kından ortak olmalıdır ve olacaktır. Bu araştırmalar, Türk dilinin dününü ve buzününü olduğu gibi ortaya koyunca insan bilgisinin eksik kalmıs bir yüzünü görmüş olucağız, ki, bundan şimdiye kadar hulunamamış patclak gerçekliklerin doğ besbellidir. Daha araştırmaların başında Türkcenin bir yandan - bütün Avrupa dillerini kucaklıyan - İndo - Örapaen diller bölügiyle, Göte yandan da - eski dağu dillerinden coğunun koynunda taplandığı Sami dil!erle çok sıkı bağlandığımı, o dillerde kaynağı bulunmıyan bir çok sözlerin kökleri Türkçede bulunduğunu görmüş bulunuyoruz. Bu ileri götürülünce, Türkçenin ne engin, ne zengin bir dil v Tadığı günoş gibi belirecektir. acaşı araştırmalar arlığını sak- İşte Türk dili çalışmalarının başlangıcı, bu yeni ve ileri görüşle kendini gösterir. Günümüzden geriye doğru giderek, tarihin, Philologir com- par&'nin, Paltontologie Lingulstigue'in : yardımlariyle bu yolda yürümeck bizi çok geniş bir meydana doğru götücüyor. Bu meydanın ortasında Türk dilimi, dillerin kaynadığı, dal budak verdiği bir ana güzelliği ve darinliği ile bulacağız. Bugünden geriye doğru ileriye doğru da yürüm eskiliğini yapılacak bu gidişle birlikte, gene bugündoen YU ek borcumuzdur. Dilimizin bilgi bakımından ni, _ıı'f.luğüniş._g&nlıîîğini meydana koyarken, yazı bakımından da yeniliğini, ta zeliğini, anlatıcılığını artaya çıkarmak gerektir. Bu, ötekinin uzun zaman ve çalışma istiyen neticelerini emen yapılması gerek büyük bir iştir. İşte «<Büyük dil anketi> bu çabuk işi kolaylaşlırmak için açılmışlır. ANKET NE YAPACAK? Büyük dil anketi, dilimizde beklemeden bugün konusurken, yazarken kullanmak- 5O