1 Nisan 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 44

Su iki misal bize çok güzel gösteriyor ki, sınayı“luıruhışıında ılk__r.ı_ıın ilibare alıman şey memlekete göre en bol ve müsait olan enerji siste- midir. Enerji diyince akla uztık clektrik şeklinde alam gelmelidir. Cünkü de gil bir memleket veya mıntaka, şehir, hattâ büyükçe bir fabrikada dahi kudreti istihlâk yerlerine götürmek icin en kârlı şekil budur. Meselâ su kuvvetile iöleyen büyük bir fabrika tasavvur edelim. Su kuvvelile dâ- nen çarhından iztishsal olunan kuvveti ve hareketi moalâ mihaniki ter- tipler, dişliler, kayışlar ve kasnaklar vasıtasile ahize makinalara gü- türsek randıman nihüyet 5 35 olduğzu hadle bu kuvvet bir dinamo va- sıtasile elaktriğe tahvil edilerek ahiza makinelerine o tarzda sevk olu- nursa vandıman o BO - 70 arasında tutulabiliyor. Bu yüzdendirki sa nayici memleketlerde elektrik kudrelile işleyen fabrikaların başka kud- retlerle işleyanlara nisbati © 90 mnın daima üstündedir. 04 100 mıkta- rına olan yakınlığı ize o memlekeatin sanayice inkişafınm dereçesile mepsuten mütecnasiptir. Bu nispet 927 sanayi tahririne nazaran bizim başıbozuk sanayilmizde dahi 6 53 miktarını bularak diğer tekmil kudret tarzlarını aşmaktadıer, Halbuki bu tarihten sonra memleke! da hilinde kuvvei muharrike olarak elektrik istihlâkâtınım nisbeti günden güne artmaktadır. Mozelâ memleketteki elektrik sanlrallarının 55 90 mikdarını teşkil eden belli baştı şehirlerimizde 1930 sanesi ile 1931 senesi arasında umumi ve kuyvej muharrike olarak iştihlâk VAZİYEİ şüy- ledir: 1930 senesinde: Atone fabrikalar 2dedi Nemmu sariiyel XUW maharrike Sarfiyali Kah İstanbul 2379 Adana 16 Ankara 33 Bursa 200 İzmir Ka Nya Kayseri Samsun Trabzun Antalya Yekün 1931 senesinde: Abone fahtitalır aöt İstanbul 2974 Adana 29 Ankara 37 dd 62.232.000 362.000 3.458.000 936.000 1.388,000 195.000 145.000 294.000 263.000 117.000 89.388.000 Maurnu sarllyal 70.730.000 566.000 4.536.000 33.166.000 212.000 2.753.000 627.000 394.000 8B1.000 ü 4.000 489.000 27.000 37.213.000 Hai metarrile sarlyatı 40.042.000 355.000 3.359.000