1 Nisan 1933 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 45

3 fabrlkalar adedi Nerau sarfiyat Hui muharrike sarfiyatı Bursa Ş 1,089.000 823.000 İzmir aa 4.616.000 658,000 Konya 5 362.000 169.000 Kayseri 250.000 5.000 Samsun : 390,000 169.000 Trabzun 267.000 58.000 Antalya 170.,000 43.000 Yekün : — 82.976.000 45.709.000 Burada görülüyor ki, mecmu saxfiyat 931 senekinden bir sene evelisine nisbetle g 19,5 tezayüt ettiği halde kuvrei muharrike sarfiyatı ”» 22,2 abone olan fabrikalar adedi isze Ço 27 artmıştır. Yani gayri müzait fiat şartlarına ve hattâ bazı şehirlerde biz evvelki seneya nazaran Fiatın artmasına rağinen sanayiin elektriklenmesi hususunda bizde dahi bir terakki vardır. Hariçle ve dahilde verdiğimiz bu misallerden çıkara- cağımız notice ise, sanayi kutuluşunda clektrik enerjisinin evvelâ na- zarı itibara alınması lâzımgeldiği, ucuz, genişlemeğe ve yayılmaya mü sait bir enerji membal tahakkuk ettirildikten sonra diğer faktörlerin aranılmasına geçilmesidir. Şimdiye kadar kurulan sanayiimizde ne görüyoruz? Son günlerde Kay- seri'de inşası takarrür eden pamuklu mensucat fabrikası müstesna ol- mak üzere bu hususun hiç nazarı itibara alınmamış, esasen takatları küçük olan fabrikalar daha ziyade pazar yenlerinde ve 3:15şî güzel kurulmuştur. Gümrük himayesi ve Teşviki sanayi kanunu bu fabrika- ları, yüksek enerji tarifesine rağmen, belki zarardan kurtarmıştır. Fa- kat buna mukabil meselâ Dizel motorlarile işleyen santrallar dolayisile memleket bir hayli mahruk idhalâtı yapmış, fabrikaların yaşayabilmesi için bir hayli fedakârlıklarda bulunmuştur. Diğer tarafları sanaylin in” kişafı da mahdut olmu;ştur. Bu başıbozuk teşekkül gine bu halile da yam edip gidebilir. Fakat biz 1929 da istatistiklere nazaran şu idha İâtı yapmışızdır:. 59.5650.000 Pamuklu mensucant 5.B16.000 Keten mamulatı 3.876.000 — İpekli mensucat 17.906.000 — Yünlü mensucat 2.044000 — Hazır elbise 20,200.000 — Gayri mamül demir 109.6982.000 — Yeakün Cem'an altı kalem için 109 milyon lira harice vermişizdir. Bu altı kalem eşyanın hammaddesi- memleketimizde mebzulen mevcuttur ve yetişti- vilebilir, sanayiirı tecssüsü de desin ihtisaslara ihtiyaç göstermez. Diğer taraftan düşünmek lâzımdır ki, bu idhalâta rağmen Türk köylüsü daha tamamen giydirilermemiş, Türk ziraat ve sanayiinin istediği ve 45