Ziraat siyasetinin Devletçi telâkkisine göre, bütün Türkiye ikti- sadi mıntakalara bölünmüş bir mekteptir. Bütün Türk köylülüğü bu mektebin talebesidir. Ve artık ziraatçi, dört duvarın içinde rapor yazan bir bürokrat veya lâboratuvarında arastırmalar yapan bir mücerret ilim âşı1kı değildir. Her mıntakanım ziraat ilim müesseseleri ayni zamanda, o mıntakanın teşkilâtçı ve idare edici rehber kadrolarını yetişli- ren ocaklardır. Her mıntakanın hâkim maddeleri etrafında ku- rulacak teşkilât, istihsal ve stürüm işlerinin plânlı ve rasyonel bir tarzda düzeltilmesini ve işletmesini üzerine ulmıştır. Hayatın #zerinde ve dışında duran ilim, ancak böylelikle hayatın içine gireceklir. Mütahassıs, ancak böylelikle müspet bir iş görmek imkânına kavuşacaktır. Lâburatuvarda ve tarlada yapılan tecrü- be, ancak böylelikle hayatta tatbik suhası bulacaktır. Kısaca, mevzuu, Türkiye ziraati olan geniş bir iş hayatı içinde, köylü- nün, mütabassısın ve teşkilâtçının işbirliğine ancak böylelikle şahit olacağız. Bugün bütün bu unsurlar, biribirlerinden ayrı tpkı zeytinyağı ve su gibi ayrı çalışıyorlar. İşte biz; bunların terkibini yapacak teşkilâtın küçük bir misalini, fındık işlerimiz için vermek istedik. Göğsümüz kabararak görüyoruz ki, bir yanda fındık işlerini ga- yet iyi bilen mütahassıslarımız var. Fakat bu mütahassıslarımız, fındık mıntakasında yaşadıkları halde bile, bugünkü şartlar al- tında, işin dışında kalmıya mahkümdurlar. Gözlerinin önünde oynanan bir haileye baka, baka içleniyaorlar. Öbür yanda ise, fındık işlerimiz ferdin keyfine ve güreneğine göre, en kötü en geri şarilar altında başaşağı yuvarlanıp git- mektedir. İşte bu iki birbirini tamamlıyan unsuru birleştirecek teşkilât, ancak bizim tavsiye ettiğimiz mahiyette bir « Devlet kooperatifi » olabilir. Böyle bir kooperatif, hiç şüphesiz ki, yal- nız istihsal işlerile değil, ayni zamanda sürüm işlerile de uğra- şacaklır. Bu hususta, Hakkı Mahir Bey tamamen müsterih olabilirler, Biz eminiz ki, fındık ticaretini de en iyi bir şekilde ancak böyle bir teşekkül başarabilir. Ticaret kanalile yapılacak kârlar, fındık mıntakasının imartı için kullanılacak paraların en mühim kaynağımı teşkil edecektir. Ve bu suretle ticaret kanalile yapılan kârları Türkiye'de ilk defa, istihsal işlerinde kullanmak imkânı hâsıl olacaktır. 19